Η Πορτογαλία βιώνει μια δραματική αύξηση στις τιμές ηλεκτρικού ρεύματος μετά την απόφαση να μειώσειπροσωρινά τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από την Ισπανία, του οποίου η κατάρρευση του δικτύου τηνπερασμένη εβδομάδα προκάλεσε διακοπή ρεύματος σε όλη την Ιβηρική χερσόνησο.
Οι χονδρικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Πορτογαλία ήταν σχεδόν πέντε φορές υψηλότερες από αυτές στην Ισπανία νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, καθώς η Λισαβόνα σταμάτησε τις εισαγωγές από τη γειτονική χώρα. Συνήθως, οι δύο χώρες πληρώνουν περίπου το ίδιο για την ηλεκτρική ενέργεια.
Η Ιβηρική χερσόνησος λειτουργεί ως «ενεργειακό νησί», με την Πορτογαλία να εισάγει πέρυσι το ένα πέμπτο της ηλεκτρικής της ενέργειας από τη γειτονική χώρα, αλλά η διακοπή της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος που ξεκίνησε στην Ισπανία στις 28 Απριλίου έχει δημιουργήσει εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Μετά την ακόμη ανεξήγητη διακοπή ρεύματος, η Μαρία ντα Γκράσα Καρβάλιο, υπουργός Ενέργειας της Πορτογαλίας, δήλωσε ότι η χώρα της αναστέλλει τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από την Ισπανία «ως προληπτικό μέτρο».
Πέντε ημέρες μετά τη διακοπή ρεύματος, το Σάββατο, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα της άρχισαν να ανεβαίνουν πολύ πάνω από αυτές της γειτονικής χώρας. Η διαφορά έφτασε στο αποκορύφωμά της την Τρίτη, όταν η μέση χονδρική τιμή στην Ισπανία ήταν 10,24 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ στην Πορτογαλία ανέβηκε στα 47,92 ευρώ/MWh.
Η αύξηση των τιμών δεν θα επηρεάσει άμεσα τα περισσότερα νοικοκυριά ή επιχειρήσεις που πληρώνουν τιμές που έχουν καθοριστεί σε μακροπρόθεσμες συμβάσεις.
Η REN, ο διαχειριστής του δικτύου της Πορτογαλίας, δήλωσε στη Financial Times ότι η απόφαση να «σταματήσει η εισαγωγή» από την Ισπανία «λήφθηκε για να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εθνικού ηλεκτρικού συστήματος της Πορτογαλίας».
Οι εισαγωγές παρέμειναν ανασταλείς την Τετάρτη. Όταν η REN επανέλαβε τις περιορισμένες εισαγωγές από την Ισπανία την Πέμπτη, η διαφορά τιμών μειώθηκε. Η μέση τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ισπανία εκείνη την ημέρα ήταν 16,76 ευρώ/MWh έναντι 41,86 ευρώ/MWh στην Πορτογαλία, σύμφωνα με την OMIE, τον διαχειριστή της ιβηρικής αγοράς. Οι τιμές της OMIE για την Παρασκευή έδειξαν ότι η διαφορά θα πρέπει να μειωθεί περαιτέρω.
Η REN δήλωσε ότι θα περιορίσει την εισαγωγική ικανότητα σε 1.000 μεγαβάτ την ημέρα έως τις 12 Μαΐου, επίπεδο που είναι μικρότερο από το ένα πέμπτο των μέγιστων ημερήσιων εισαγωγών της Πορτογαλίας τα τελευταία χρόνια.
Ο διαχειριστής του δικτύου τόνισε ότι, παρόλο που το «εμπόριο» ηλεκτρικής ενέργειας είχε διακοπεί, οι διασυνοριακές συνδέσεις παρέμειναν ανοιχτές για να διευκολυνθεί η τεχνική εξισορρόπηση του ιβηρικού συστήματος «εάν χρειαστεί».
Ο υπουργός Ενέργειας Carvalho δήλωσε στην FT: «Είναι σε εξέλιξη ένα ολοκληρωμένο και σταδιακό σχέδιο για την πλήρη ομαλοποίηση του εμπορίου ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών, με τον διττό στόχο της διασφάλισης της λειτουργικής ασφάλειας και της σταθερότητας της αγοράς».
Τα ηλεκτρικά συστήματα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας είναι ενοποιημένα από τη δεκαετία του 1980. Τα τελευταία χρόνια, η Λισαβόνα έχει επωφεληθεί από την ταχεία ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών σταθμών στην Ισπανία, η οποία της έχει δώσει πρόσβαση σε άφθονη φθηνή ενέργεια.
«Στην Πορτογαλία έχουμε μείνει πίσω στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας σε σύγκριση με την Ισπανία», δήλωσε ο João Peças Lopes, καθηγητής ηλεκτρολόγων μηχανικών στο Πανεπιστήμιο του Πόρτο. «Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στην Ισπανία είναι φθηνότερη από αυτή που παράγεται στην Πορτογαλία, οπότε γιατί να μην επωφεληθούμε από αυτό;»
Είναι συνηθισμένο οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας να πέφτουν στο μηδέν το απόγευμα στην Ισπανία, επειδή η χώρα παράγει τόσο μεγάλη ποσότητα ηλιακής ενέργειας.
Ο Armindo Monteiro, επικεφαλής της CIP, της κύριας επιχειρηματικής ομάδας πίεσης της Πορτογαλίας, δήλωσε ότι η χώρα του «δεν ζει και δεν πρέπει να ζει σε ηλεκτρικό απομονωτισμό», υποστηρίζοντας ότι η πρόσβασή της στη φθηνή ισπανική ενέργεια ενίσχυσε την οικονομική της ανταγωνιστικότητα. «Ωστόσο, είναι απαραίτητο να αναλογιστούμε τις κατάλληλες και απαραίτητες συνθήκες ασφάλειας για το τρέχον επίπεδο εξάρτησης», πρόσθεσε ο Monteiro.
Λίγα λεπτά πριν από τη διακοπή ρεύματος της περασμένης εβδομάδας, η Πορτογαλία εισήγαγε το 35% της ηλεκτρικής της ενέργειας από την Ισπανία, σύμφωνα με την REN. Ο Lopes σημείωσε ότι η Πορτογαλία χρησιμοποιούσε μέρος αυτής της ηλεκτρικής ενέργειας για την άντληση νερού σε υδροηλεκτρικά εργοστάσια που ονομάζονται «υδραυλικές μπαταρίες», τα οποία παρέχουν μια μορφή αποθήκευσης.
Μετά τη διακοπή ρεύματος, η Πορτογαλία μπόρεσε να χρησιμοποιήσει αυτά τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια για να αποκαταστήσει μόνη της την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Η Ισπανία έπρεπε να βασιστεί στη Γαλλία και το Μαρόκο, μέσω των διασυνδέσεών της με αυτές τις χώρες, για να επαναφέρει το δίκτυό της σε λειτουργία.
Επιμέλεια – Απόδοση: Τατιανή Σάγιεχ

