Η συζήτηση γύρω από τον πληθωρισμό έχει κυριαρχήσει στα οικονομικά πάνελ των τελευταίων ετών, όμως μια σειρά από νέες ενδείξεις αποκαλύπτουν μια πιο δομική αλήθεια: ότι η πραγματική αιτία του πληθωρισμού δεν είναι απλώς οι διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες ή ο πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά η μαζική αύξηση της προσφοράς χρήματος.
Σύμφωνα με τη μονεταριστική σχολή σκέψης του Milton Friedman, ο πληθωρισμός είναι πάντοτε και παντού νομισματικό φαινόμενο – «too much money chasing too few goods». Από το 2020 μέχρι το 2022, η Fed εκτύπωσε και διοχέτευσε πάνω από 5 τρισεκατομμύρια δολάρια στην οικονομία μέσω πακέτων στήριξης, αυξάνοντας την προσφορά χρήματος κατά 40,7%.
- Το αποτέλεσμα: η ζήτηση εκτινάχθηκε, ενώ η παραγωγή παρέμεινε στάσιμη. Η άνοδος του πληθωρισμού σε επίπεδα άνω του 9% το 2022 ήταν, όπως αποδείχθηκε, η μαθηματική συνέπεια.
Ακόμα και σήμερα, οι τιμές παραμένουν «κολλημένες» πάνω από το όριο στόχου του 2% της Fed, ακριβώς επειδή η οικονομία δεν έχει ακόμη απορροφήσει την υπερβάλλουσα ρευστότητα. Το φρένο στα επιτόκια μπορεί να περιορίζει την πιστωτική επέκταση, όμως δεν αναιρεί το δομικό αίτιο: την υπερβάλλουσα ποσότητα χρήματος στην κυκλοφορία.
- Εν μέσω αυτής της κατάστασης, νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 14 Απριλίου 2025 ήρθε να ενισχύσει την ανησυχία: το 62% των CEO στις ΗΠΑ αναμένει ύφεση μέσα στους επόμενους έξι μήνες, έναντι 48% τον προηγούμενο μήνα. Η δασμολογική πολιτική Trump, σε συνδυασμό με τη νομισματική αυστηρότητα, έχει εντείνει την αβεβαιότητα και τη μεταβλητότητα στις αγορές.
Η πτώση 9% στον δείκτη επιχειρηματικής εμπιστοσύνης τον Απρίλιο επιβεβαιώνει το κλίμα: οι ηγέτες της εταιρικής Αμερικής βλέπουν ότι η αυξημένη μεταβλητότητα, η στροφή σε προστατευτισμό και η καθυστέρηση απορρόφησης της νομισματικής υπερβάθμισης συνθέτουν ένα τοπίο αυξημένου κινδύνου.
- Η Fed γνωρίζει πολύ καλά ότι η αγορά πρέπει να απορροφήσει το επιπλέον χρήμα. Οποιαδήποτε πρόωρη παρέμβαση ή υποχώρηση στα επιτόκια ενδέχεται να οδηγήσει όχι απλώς σε αναθέρμανση του πληθωρισμού, αλλά σε συνθήκες στασιμοπληθωρισμού – όπου υψηλός πληθωρισμός συνυπάρχει με χαμηλή ανάπτυξη και αυξημένη ανεργία.
Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι μόνο η τιμή του χρήματος (τα επιτόκια), αλλά η ποσότητα. Αν η Fed ενδώσει στις πιέσεις για νέες ενέσεις ρευστότητας, το πρόβλημα μπορεί να γίνει χρόνιο. Αν επιμείνει στη στρατηγική της απορρόφησης, τότε η ύφεση που προβλέπουν οι CEO ίσως να είναι το απαραίτητο τίμημα της σταθερότητας.
- Σε κάθε περίπτωση, η απάντηση βρίσκεται σε μια απλή μακροοικονομική εξίσωση: όταν η ποσότητα χρήματος αυξάνεται περισσότερο από την παραγωγή, οι τιμές ανεβαίνουν. Όταν η οικονομία δεν προσαρμόζεται γρήγορα, ο πόνος διαχέεται σε όλους.
- Chairman & CEO στην εταιρεία OPEN UP και Physics Teacher στην εταιρεία Greek Ministry of Education
- Σπούδασε Electronic Physics στο Aristotle University of Thessaloniki Physics Department Έτος αποφοίτησης: 1997
- Σπούδασε Physics στο Aristotle University of Thessaloniki- Έτος αποφοίτησης: 1995
Αποποίηση Ευθυνών: Το παρόν άρθρο δεν αποτελεί επενδυτική συμβουλή. Οι απόψεις που διατυπώνονται βασίζονται σε δημόσια διαθέσιμα δεδομένα κατά τον χρόνο συγγραφής και έχουν σκοπό την ενημέρωση και τον σχολιασμό. Οι χρηματοοικονομικές αγορές ενέχουν κινδύνους, και οι επενδυτές οφείλουν να συμβουλεύονται αρμόδιους επαγγελματίες πριν τη λήψη αποφάσεων.
Ο κ. Στέλιος Ορφανάκης έχει εργαστεί μεταξύ άλλων θέσεων ως Επενδυτικός Σύμβουλος στην Ιδιωτική Τραπεζική, ενώ τώρα εργάζεται ως Καθηγητής (M.Sc) Φυσικών και Θετικών Επιστημών στη Δημόσια Εκπαίδευση (14o ΓΕ.Λ Λάρισας). Είναι πτυχιούχος φυσικός με μεταπτυχιακές σπουδές, έχει εξειδικευθεί στην Τραπεζική Διοίκηση και σε Παράγωγα Προϊόντα ενώ διατηρεί τη θέση του Προέδρου ΔΣ στην OpenUp ( www.openup.gr ).
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
