Στις 16 Νοεμβρίου 2023 το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας διέθεσε το 22% της Εθνικής Τράπεζας, με τη συνολική υπερκάλυψη να ξεπερνά τις 8 φορές σε τιμή 5,3 ευρώ ανά μετοχή. Σχεδόν έναν χρόνο μετά, ίσως και αργότερα, έρχεται να διατεθεί το υπόλοιπο ή λιγότερο από το 18% που διαθέτει το ΤΧΣ, σε τιμή ωστόσο μεγαλύτερη από την προηγούμενη, καθώς και σε υψηλότερη αποτίμηση.
Υπενθυμίζεται ότι η αποτίμηση της δημόσιας προσφοράς με βάση τον δείκτη P/TBV έγινε περί τις 0,75 φορές, ενώ πλέον η τράπεζα αποτιμάται περί τις 0,95 φορές την εκτιμώμενη (2024) ενσώματη καθαρή της θέση. Η αλήθεια είναι ότι, όσο περνάει ο καιρός, ο δείκτης NPEs των ελληνικών τραπεζών βαίνει μειούμενος και η κερδοφορία δείχνει να σταθεροποιείται σε υψηλά επίπεδα, με τον δείκτη P/TBV να αποτυπώνει την εν λόγω εξέλιξη.
Σίγουρα οι προηγούμενες δημόσιες προσφορές Εθνικής και Πειραιώς θα αποτελέσουν οδηγό για την επικείμενη της Εθνικής Τράπεζας. Έτσι, ανατρέξαμε να δούμε τα αποτελέσματα των προηγούμενων δημόσιων προσφορών με αριθμούς, μιας και το τι ακολούθησε στη μετοχή της εκάστοτε τράπεζας είναι γνωστό σε όλους. Παρά το γεγονός ότι συνολικά η υπερκάλυψη ήταν σχεδόν ίδια και για τις δύο, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δύο δημόσιων προσφορών είχαν μερικές διαφορές.
Πιο συγκεκριμένα, οι αιτήσεις ιδιωτών για μεν την Εθνική ήταν 7.247, ενώ για την Τράπεζα Πειραιώς δεν ξεπέρασαν τις 5.571. Ωστόσο το μέσο ποσό που ζήτησε ο ιδιώτης επενδυτής στην Εθνική ήταν περί τα 30.000 ευρώ, ενώ στην Τράπεζα Πειραιώς ξεπέρασε τα 93.000 ευρώ ανά αίτηση!
Γιατί έγινε αυτό; Μα, φυσικά, αφού πήγε πολύ καλά η μετοχή μετά τη δημόσια προσφορά της Εθνικής Τράπεζας, το σκεπτικό ήταν ότι θα πήγαινε αντίστοιχα και αυτή της Τράπεζας Πειραιώς. Ωστόσο, μάλλον δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν οι διαφορές που είχαν οι δύο τράπεζες, ενώ μικρότερο ρόλο θεωρώ έπαιξε και η χρονική συγκυρία, δηλαδή το γενικότερο χρηματιστηριακό κλίμα στο οποίο διεξήχθησαν οι δύο προσφορές.
Φυσικά, βραχυπρόθεσμα επηρέασε την πορεία των μετοχών το πώς κατανεμήθηκε η δημόσια προσφορά, ωστόσο μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα την εικόνα θα αλλάξουν τα οικονομικά στοιχεία των τραπεζών και η μακροοικονομική κατάσταση της χώρας.
Για τη διεθνή προσφορά δεν είναι διαθέσιμος ο αριθμός των αιτήσεων-επενδυτών, ενώ οι Έλληνες θεσμικοί ήταν σχεδόν οι ίδιοι, καθώς για την Εθνική ήταν 89, ενώ για την Τράπεζα Πειραιώς 93 αιτήσεις. Βέβαια, και εκεί παρατηρήθηκε σχεδόν διπλή υπερκάλυψη για την Τράπεζα Πειραιώς (μέσο ποσό ανά αίτηση: 5,3 εκατ. ευρώ) σε σχέση με τη δημόσια προσφορά της Εθνικής Τράπεζας (μέσο ποσό ανά αίτηση: 2,7 εκατ. ευρώ) σε ό,τι αφορά το ποσό ανά αίτηση.
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η Πειραιώς τελικά διέθεσε το 27%, έναντι τελικό 22% από την Εθνική Τράπεζα. Μάλιστα, μετά τη διάθεση του ποσοστού της Τράπεζας Πειραιώς, έγινε η δεύτερη τράπεζα με την υψηλότερη ελεύθερη διασπορά, με 81%, έναντι 85% της Alpha Bank.
Ακόμα μία παρατήρηση που θεωρητικά αποτελεί ελληνικό παράδοξο: Οι τράπεζες με τη μικρότερη ελεύθερη διασπορά βρίσκονται πιο μπροστά σε ό,τι αφορά την αποτίμηση με βάση τον δείκτη P/TBV, με Εθνική και Eurobank να βρίσκονται πέριξ της μονάδας!
Η ουσία είναι ότι, μετά την προσφορά των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας από το ΤΧΣ, οδεύουμε προς την ολοκλήρωση ενός 10ετούς και πλέον κύκλου με την ιδιωτικοποίηση των τεσσάρων τραπεζών. Ναι, μένει ακόμη, αν υπάρξει, το υπόλοιπο της Εθνικής Τράπεζας και η Τράπεζα Αττικής, ωστόσο αποτελεί ένα μικρό κομμάτι επί του συνόλου του ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών.
Καταλήγοντας, η εισαγωγή της Τράπεζας Κύπρου στο Χ.Α., αλλά και η αύξηση της κεφαλαιοποίησης της Optima Bank, αναμένεται να αυξήσει τη στάθμιση των τραπεζών στους δείκτες τόσο στον ΓΔΤ όσο και στον FTSE Large Cap. Πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό των τραπεζών μετά την εισαγωγή της Τράπεζας Κύπρου στο Χ.Α. θα προσεγγίζει το 40% (!), ενώ θα το ξεπεράσει με τη δυνητική εισαγωγή της Optima Bank σε ένα εύλογο διάστημα (θα επανέλθουμε αναλυτικά για την αναθεώρηση του FTSE).
Τέλος, η εκτίμηση της στήλης είναι ότι, αν τελικά πραγματοποιηθεί δημόσια προσφορά με τα ίδια χαρακτηριστικά των προηγούμενων δύο, τότε τα νούμερα θα βρίσκονται μεταξύ των δύο προηγούμενων προσφορών! Μπορεί οι προηγούμενες αποδόσεις να μη διασφαλίζουν τις μελλοντικές, ωστόσο η βραχυπρόθεσμη μνήμη θα αποτελέσει έναν οδηγό για τον μέσο επενδυτή!
Ο Δημοσθένης Τρίγγας είναι Πιστοποιημένος Αναλυτής Μετοχών & Αγοράς BETA Χρηματιστηριακή – [email protected]
** Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Κεφάλαιο