Ο συγγραφέας είναι ιδρυτής και επικεφαλής επενδύσεων της Andurand Capital Management
Οι προοπτικές για τους κόκκους κακάο προσφέρουν δυσάρεστα νέα για τους κατασκευαστές σοκολάτας που ελπίζουν ότι οι τιμές θα υποχωρήσουν. Μετά από ένα εκρηκτικό ράλι κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους, οι τιμές έχουν κάπως ψυχρανθεί.
Έχοντας ξεκινήσει το έτος σε περίπου 4.400 δολάρια ανά τόνο, οι προθεσμιακές τιμές των κόκκων κακάο κορυφώθηκαν στα 12.000 δολάρια τον Απρίλιο – πολύ πάνω από τον προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό μέσο όρο της δεκαετίας των 3.400 δολαρίων. Ωστόσο, τον Μάιο, οι τιμές έπεσαν κατακόρυφα στα 7.000 δολάρια ανά τόνο. Αλλά η ανάπαυλα είναι πιθανό να είναι προσωρινή. Η προοπτική ενός πολυετούς διαρθρωτικού ελλείμματος προσφοράς-ζήτησης στους κόκκους κακάο θα σημαίνει ότι θα έρθουν πολύ υψηλότερες τιμές.
Αυτό είναι πιθανό να πιάσει πολλούς παραγωγούς σοκολάτας που στοιχημάτισαν με κίνδυνο να μην έχουν μια πιο σταθερή πτώση των τιμών, αδειάζοντας τα αποθέματά τους και μειώνοντας παράλληλα την αντιστάθμιση των τιμών από οκτώ έως εννέα μήνες ζήτησης σε πέντε μήνες. Η ισχυρή καταμέτρηση των λοβών που καταγράφηκε από τον Μάιο έως τον Αύγουστο είχε δημιουργήσει ελπίδες στους παραγωγούς ότι η ανάκαμψη της παραγωγής θα αναπλήρωνε τα αποθέματα, ιδίως μετά το έλλειμμα 500.000 τόνων την περίοδο 2023-24 – το τρίτο συνεχόμενο ετήσιο έλλειμμα και το μεγαλύτερο που έχει σημειωθεί ποτέ.
Το έλλειμμα αυτό αποδίδεται στην πτώση κατά 13% της παγκόσμιας παραγωγής κακάο λόγω της πολύ ασθενέστερης παραγωγής στην Ακτή Ελεφαντοστού και τη Γκάνα – που είναι υπεύθυνες για περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής. Πολλοί επεσήμαναν το θερμαντικό καιρικό φαινόμενο El Niño ως τον κύριο παράγοντα αυτής της κακής συγκομιδής, αναμένοντας τη μετάβαση στο ψυχρότερο μοτίβο La Niña που θα αναζωογονήσει τις αποδόσεις. Ωστόσο, τα πρόσφατα στοιχεία διέψευσαν αυτές τις ελπίδες.
Ο αριθμός των λοβών στις βασικές παραγωγικές περιοχές έχει επιδεινωθεί και η περίοδος 2024-25 προβλέπεται τώρα να παρουσιάσει έλλειμμα 160.000 έως 200.000 τόνων, σύμφωνα με τη Forestero, μια κορυφαία εταιρεία ερευνών για το κακάο, και αυτή τη φορά από μια εξαντλημένη βάση αποθεμάτων.
Τα χρηματιστηριακά αποθέματα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ έχουν πέσει από 400.000 τόνους τον Δεκέμβριο του 2023 σε λίγο πάνω από 100.000 τόνους – το χαμηλότερο ποσό που έχει καταγραφεί ποτέ. Τέτοια μειούμενα αποθέματα ενισχύουν τις ανησυχίες για παρατεταμένη συμπίεση της προσφοράς. Ωστόσο, ο καιρός από μόνος του δεν μπορεί να αναλάβει όλη την ευθύνη.
Τα διαρθρωτικά ζητήματα βρίσκονται στο επίκεντρο της κρίσης. Οι νέοι νόμοι για την αποψίλωση των δασών έχουν αποθαρρύνει τους αγρότες από την επέκταση των φυτειών, ενώ η παγκόσμια έλλειψη λιπασμάτων, που επιδεινώθηκε από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχει οδηγήσει σε χαμηλότερα ποσοστά χρήσης. Η Δυτική Αφρική παλεύει επίσης με τη γήρανση του αποθέματος δέντρων και την εξάπλωση του ιού του κακάο με τους διογκωμένους βλαστούς.
Ο ιός έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό ως φονιάς της παραγωγής. Μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα, τα δέντρα γενικά πεθαίνουν μέσα σε τέσσερα χρόνια, ενώ οι αποδόσεις επηρεάζονται σημαντικά από το πρώτο έτος. Μια πρόσφατη μελέτη της Forestero, χρησιμοποιώντας μια νέα τεχνολογία με βάση το DNA που αναπτύχθηκε από την SwissDeCode, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο σημερινός επιπολασμός του CSSV στις κακαοκαλλιέργειες στη Δυτική Αφρική είναι περίπου 67%, πολύ υψηλότερος από το 30% που θεωρείτο προηγουμένως.
Αν υποθέσουμε ότι τα περισσότερα μολυσμένα δέντρα αναπτύσσουν συμπτώματα, αυτό θα υποδηλώνει επικείμενη κατάρρευση της παραγωγής στην Ακτή Ελεφαντοστού και τη Γκάνα. Ο εμπειρογνώμονας σε θέματα κακάο και επικεφαλής της έρευνας στην Tropical Research Services, Steve Wateridge, σημείωσε ότι η παραγωγή της Ακτής Ελεφαντοστού θα μπορούσε να μειωθεί στο μισό με την πάροδο του χρόνου λόγω της εξάπλωσης του CSSV, σε συμφωνία με άλλα σοκ της παραγωγής που σχετίζονται με την ασθένεια.
Η ευπάθεια της προσφοράς κακάο υπογραμμίζεται από τους γεωγραφικούς περιορισμούς της. Το κακάο καλλιεργείται κυρίως εντός μιας στενής ισημερινής ζώνης και είναι ιδιαίτερα ευάλωτο σε περιφερειακά σοκ. Τα ιστορικά προηγούμενα είναι απογοητευτικά: Η παραγωγή της Βραζιλίας έπεσε κατά 70% μέσα σε πέντε χρόνια από το ξέσπασμα της ασθένειας της σκούπας των μαγισσών το 1989, και η CSSV αποτέλεσε σημαντική αιτία για τη μείωση της παραγωγής της Γκάνας κατά 50% τη δεκαετία του 1970.
Εάν η Δυτική Αφρική αντιμετωπίσει μια ανάλογη κρίση, η παγκόσμια αγορά θα δυσκολευτεί να αντισταθμίσει το έλλειμμα. Τα κακαόδεντρα χρειάζονται περίπου τέσσερα χρόνια για να ωριμάσουν, πράγμα που σημαίνει ότι οποιεσδήποτε νέες πρωτοβουλίες φύτευσης δεν θα προσέφεραν άμεση ανακούφιση.
Σε ορισμένες αγορές εμπορευμάτων, η καταστροφή της ζήτησης μέσω υψηλότερων τιμών θα μπορούσε να καλύψει το κενό προσφοράς. Όμως η ζήτηση για σοκολάτα – και συνεπώς για κόκκους κακάο – είναι σχετικά ανελαστική. Ακόμη και αν πάρετε, για παράδειγμα, έναν φανατικό σοκολατοφάγο που καταναλώνει 50 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας με 70% κακάο την ημέρα, θα πληρώσει κόστος κακάο μόλις 35 λεπτά την ημέρα.
Ένας διπλασιασμός των τιμών είναι απίθανο να αποτρέψει την κατανάλωσή τους. Παρόμοια επίπεδα αναλογίας αποθεμάτων προς ζήτηση οδήγησαν σε μια προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό κορυφή 28.000 δολαρίων ανά τόνο το 1977 μετά από μια πενταετή ανοδική πορεία. Με το σημερινό ράλι να είναι μόλις ενός έτους και με τους αντίθετους ανέμους της προσφοράς να είναι πιθανό να επιδεινωθούν για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, το σκηνικό φαίνεται να είναι έτοιμο για να φτάσουν οι τιμές του κακάο σε νέα υψηλά επίπεδα προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό.
Τ.Σ.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
