Η Γαλλία έχει πρόβλημα χρέους, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά δεν έχει.
Οι Γάλλοι νομοθέτες ανέτρεψαν την περασμένη εβδομάδα έναν πρωθυπουργό για πρώτη φορά εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα. Κεντρικό ρόλο στην παράλυση που έχει κυριεύσει τη γαλλική πολιτική διαδραματίζει το αυξανόμενο χρέος της κυβέρνησης, το οποίο ο ανατραπείς πρωθυπουργός πρότεινε να τιθασεύσει μέσω ενός συνδυασμού αυξήσεων φόρων και περικοπών δαπανών.
Φαίνεται ασυνήθιστη στιγμή για τον διαχειριστή επενδύσεων Pimco να δηλώσει την προτίμησή του στα ευρωπαϊκά έναντι των αμερικανικών κρατικών ομολόγων.
«Αν αντιπαραβάλλετε τις δημοσιονομικές πολιτικές, πιστεύουμε ότι έχει νόημα να είμαστε διαρθρωτικά short στον δημόσιο τομέα των ΗΠΑ έναντι του ιδιωτικού τομέα, ενώ το αντίθετο ισχύει γενικά στην Ευρώπη», ανέφερε η Pimco σε ερευνητικό σημείωμα τη Δευτέρα. «Ουσιαστικά, οι ΗΠΑ διαθέτουν ισχυρότερο ισολογισμό εισοδήματος, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σε μεγάλο βαθμό ισχυρότερο ισολογισμό».
Παρ’ όλη την προσοχή που δικαίως λαμβάνει, η Γαλλία μοιάζει με εξαίρεση στην Ευρώπη. Ενώ η Ιταλία έχει εδώ και καιρό υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους και άλλες χώρες έχουν δει μεγάλες διακυμάνσεις την τελευταία δεκαετία, πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες χρωστούν σχετικά λίγα.
Ως μπλοκ, το συνολικό χρέος των κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τους τρεις μήνες έως τον Ιούνιο αντιστοιχούσε στο 81,5% της ετήσιας οικονομικής τους παραγωγής, από το μέγιστο 91,5% τους πρώτους τρεις μήνες του 2021, όταν δαπανούσαν πολλά για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19. Για τη μικρότερη ευρωζώνη, τα συνδυασμένα χρέη ανέρχονταν στο 88,2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, μειωμένα από την κορύφωση του 98,8%.
Σε αντίθεση με την Ιαπωνία, όπου το δημόσιο χρέος βρισκόταν στο 250% του ΑΕΠ το 2023, μειωμένο ελάχιστα από το 258% του ΑΕΠ το 2020. Ή με τις ΗΠΑ, όπου το δημόσιο χρέος που ανήκει στο δημόσιο ανερχόταν στο 97,8% του ΑΕΠ κατά το οικονομικό έτος μέχρι τον Σεπτέμβριο, από 96% ένα χρόνο νωρίτερα. Μια ευρύτερη μέτρηση του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ, η οποία περιλαμβάνει τις υποχρεώσεις σε διάφορα προγράμματα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης, διαμορφώθηκε στο 119% του ΑΕΠ το 2023, από 126% το 2021.
Μόνο έξι από τα 27 μέλη της ΕΕ είχαν δημόσιο χρέος που υπερέβαινε την ετήσια οικονομική τους παραγωγή στα τέλη Ιουνίου. Και από αυτά, δύο είχαν κάνει τεράστια βήματα προς τη μείωση των χρεών τους. Από την αρχή του 2021 έως τον Ιούνιο, τα χρέη της ελληνικής κυβέρνησης μειώθηκαν κατά περισσότερες από 52 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, ενώ τα χρέη της πορτογαλικής κυβέρνησης μειώθηκαν κατά σχεδόν 40 μονάδες. Έντεκα μέλη της ΕΕ είχαν κρατικά χρέη που αντιστοιχούσαν σε λιγότερο από το μισό της ετήσιας οικονομικής τους παραγωγής, και δύο από αυτά σε λιγότερο από το ένα τέταρτο.
Αυτό που είναι προφανές από τους αριθμούς είναι ότι δεν υπάρχει ένα ενιαίο ευρωπαϊκό μοντέλο χρέους και ένα πολύ μεγάλο εύρος επιπέδων χρέους, από την Ελλάδα με 163,6% του ΑΕΠ έως τη Βουλγαρία με 22,1% του ΑΕΠ. Το συνολικό χρέος είναι υψηλότερο από ό,τι ήταν παλαιότερα, και υπάρχουν προβλήματα μπροστά μας καθώς αυξάνονται οι αμυντικές δαπάνες και ο πληθυσμός γερνάει. Στη Γαλλία, το δημόσιο χρέος διαμορφώθηκε στο 112,2% του ΑΕΠ, αυξημένο από 111,3% ένα χρόνο νωρίτερα, αλλά μειωμένο από την κορύφωση του 117,6%.
Αλλά σε σχέση με άλλα, πλούσια μέρη του κόσμου, τα χρέη της Ευρώπης δεν είναι μεγάλα.
Ωστόσο, αυτό ίσχυε και πριν από 15 χρόνια, όταν η ευρωζώνη επρόκειτο να τρομάξει τους επενδυτές απειλώντας να εγκαταλείψει τα μέλη που είχαν δει το κόστος δανεισμού τους να αυξάνεται κατακόρυφα στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Συνολικά, η Ευρώπη δεν είχε πρόβλημα χρέους, αλλά έφτασε πολύ κοντά σε αυτό που θα ήταν μια καταστροφική διάλυση της νομισματικής ένωσης.
Με αυτή την εμπειρία να είναι ακόμη σχετικά νωπή στη μνήμη τους, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανησυχούν ότι εάν ο αντιληπτός κίνδυνος δανεισμού σε έναν από τους αριθμούς τους αυξηθεί, το κόστος δανεισμού για τους άλλους είναι πιθανό να ακολουθήσει μέσω μιας διαδικασίας που είναι γνωστή ως μετάδοση. Υπήρξε μια υπενθύμιση προς τη Γαλλία για αυτό το κοινό πεπρωμένο και την ανάγκη τήρησης των δημοσιονομικών κανόνων σε μια δήλωση που εξέδωσαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης μετά τη συνάντησή τους τη Δευτέρα.
«Ένα κοινό νόμισμα συνεπάγεται κοινές ευθύνες», ανέφεραν οι υπουργοί Οικονομικών. «Η Ευρωομάδα υπογραμμίζει συνεπώς τη σημασία της αποτελεσματικής εφαρμογής του αναθεωρημένου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης».
Ωστόσο, μια επανάληψη της κρίσης χρέους της ευρωζώνης φαίνεται απίθανη. Οι κυβερνήσεις έχουν πάρει κάποια μαθήματα, όπως και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία διαθέτει μια διευκόλυνση που είναι ειδικά σχεδιασμένη για την αντιμετώπιση της μετάδοσης.
Και υπάρχουν λίγες ενδείξεις ότι οι επενδυτές αρχίζουν να γίνονται νευρικοί. Αντιθέτως, πολλοί φαίνεται να αισθάνονται άνετα με το να λαμβάνουν μικρότερο ασφάλιστρο κινδύνου για την αγορά των χρεών άλλων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
«Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου ενδείξεις ότι αυτό θα μπορούσε να μετατραπεί σε συστημικό γεγονός: Τα ιταλικά, ελληνικά και ισπανικά spreads συνέχισαν να συσφίγγονται, γεγονός που καταδεικνύει την ιδιοσυγκρασιακή φύση των γαλλικών εξελίξεων», δήλωσε ο Βασίλειος Γκιωνάκης, ανώτερος οικονομολόγος της Aviva Investors.
Paul Hannon, The Wall Street Journal
Τ.Σ.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
