Οι κινεζικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης χαλαρώνουν την παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, αμφισβητώντας την αμερικανική υπεροχή και προετοιμάζοντας το έδαφος για έναν παγκόσμιο ανταγωνισμό εξοπλισμών στην τεχνολογία.
Στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ασία, χρήστες που κυμαίνονται από πολυεθνικές τράπεζες έως δημόσια πανεπιστήμια στρέφονται προς μεγάλα γλωσσικά μοντέλα από κινεζικές εταιρείες, όπως η νεοσύστατη DeepSeek και ο γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου Alibaba, ως εναλλακτικές λύσεις έναντι των αμερικανικών προσφορών, όπως το ChatGPT.
Σύμφωνα με άτομα που είναι εξοικειωμένα με το θέμα, οι HSBC και Standard Chartered έχουν αρχίσει να δοκιμάζουν εσωτερικά τα μοντέλα της DeepSeek. Η Saudi Aramco, η μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία στον κόσμο, εγκατέστησε πρόσφατα το DeepSeek στο κύριο κέντρο δεδομένων της.
Ακόμη και μεγάλοι αμερικανοί πάροχοι υπηρεσιών cloud, όπως η Amazon Web Services, η Microsoft και η Google, προσφέρουν το DeepSeek στους πελάτες τους, παρά την απαγόρευση της χρήσης της εφαρμογής της εταιρείας σε ορισμένες κυβερνητικές συσκευές από τον Λευκό Οίκο λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια των δεδομένων.
Το ChatGPT της OpenAI παραμένει το κυρίαρχο chatbot τεχνητής νοημοσύνης για καταναλωτές στον κόσμο, με 910 εκατομμύρια λήψεις παγκοσμίως, σε σύγκριση με τα 125 εκατομμύρια της DeepSeek, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας έρευνας Sensor Tower. Η αμερικανική τεχνητή νοημοσύνη θεωρείται ευρέως ως το χρυσό πρότυπο του κλάδου, χάρη στα πλεονεκτήματα της στον τομέα των ημιαγωγών υπολογιστών, της πρωτοποριακής έρευνας και της πρόσβασης σε χρηματοοικονομικό κεφάλαιο.
Ωστόσο, όπως και σε πολλούς άλλους κλάδους, οι κινεζικές εταιρείες έχουν αρχίσει να κερδίζουν πελάτες προσφέροντας σχεδόν εξίσου καλή απόδοση σε πολύ χαμηλότερες τιμές. Μια μελέτη για την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα σε κρίσιμες τεχνολογίες που δημοσιεύθηκε στις αρχές Ιουνίου από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ διαπίστωσε ότι η Κίνα έχει πλεονεκτήματα σε δύο βασικούς τομείς της τεχνητής νοημοσύνης, τα δεδομένα και το ανθρώπινο κεφάλαιο, που την βοηθούν να διατηρήσει το ρυθμό της.
Ο ανταγωνισμός, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς του κλάδου, έχει οδηγήσει τον κόσμο σε έναν τεχνολογικό Ψυχρό Πόλεμο, στον οποίο οι χώρες θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα ευθυγραμμιστούν με τα αμερικανικά ή τα κινεζικά συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.
«Ο παράγοντας που θα καθορίσει αν θα κερδίσει η Αμερική ή η Κίνα σε αυτόν τον αγώνα είναι ποια τεχνολογία θα υιοθετηθεί ευρύτερα στον υπόλοιπο κόσμο», δήλωσε ο πρόεδρος της Microsoft, Brad Smith, σε πρόσφατη ακρόαση της Γερουσίας. «Όποιος φτάσει πρώτος θα είναι δύσκολο να αντικατασταθεί».
Οι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας έχουν προχωρήσει με γοργά βήματα παρά τα εμπόδια που έθεσε η Αμερική στο δρόμο τους. Ανησυχώντας για την επιδίωξη της Κίνας να αποκτήσει τεχνολογία αιχμής για σκοπούς παρακολούθησης ή στρατιωτικούς σκοπούς, η Ουάσιγκτον περιόρισε την πρόσβαση των κινεζικών εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης σε αμερικανικά μικροεπεξεργαστές, τεχνογνωσία και χρηματοδότηση, και απειλεί να επιβάλει ακόμη πιο αυστηρούς περιορισμούς.
Η Πεκίνο, με τη σειρά της, επενδύει τεράστια ποσά στην ανάπτυξη μιας αλυσίδας εφοδιασμού τεχνητής νοημοσύνης με όσο το δυνατόν μικρότερη εξάρτηση από τις ΗΠΑ.
Άρθρα που έχουν δημοσιευτεί σε στρατιωτικά περιοδικά δείχνουν ότι ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός, όπως και ο αμερικανικός στρατός, διερευνά ενεργά τρόπους εκμετάλλευσης των προόδων στην τεχνητή νοημοσύνη για στρατηγικό πλεονέκτημα, αν και είναι δύσκολο να προσδιοριστεί σε ποιο στάδιο βρίσκονται αυτές οι προσπάθειες. Οι αμερικανοί νομοθέτες υπέβαλαν πρόσφατα ένα δικομματικό νομοσχέδιο που θα απαγορεύει στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη που έχει αναπτυχθεί στην Κίνα.
Καθώς τα ανταγωνιστικά συστήματα γίνονται όλο και πιο κλειστά μεταξύ τους, οι ειδικοί του κλάδου υποστηρίζουν ότι τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης θα έχουν μεγαλύτερη ελευθερία να εγκλωβίζουν τους χρήστες σε φυσαλίδες παραπληροφόρησης και προπαγάνδας. Μακροπρόθεσμα, η διακοπή της συνεργασίας μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας στον τομέα της ασφάλειας και της προστασίας θα μπορούσε να παραλύσει την ικανότητα του κόσμου να αντιμετωπίσει μελλοντικές στρατιωτικές και κοινωνικές απειλές από την ανεξέλεγκτη τεχνητή νοημοσύνη.
Χαμένες ευκαιρίες
Η διάσπαση της παγκόσμιας τεχνητής νοημοσύνης ήδη κοστίζει σε δυτικούς κατασκευαστές υπολογιστικών τσιπ και άλλου υλικού δισεκατομμύρια σε χαμένες πωλήσεις. Όταν η κυβέρνηση Τραμπ σταμάτησε την πώληση του τσιπ τεχνητής νοημοσύνης H20 της Nvidia — ενός επεξεργαστή που είχε απλοποιηθεί για να πληροί τις απαιτήσεις των ΗΠΑ για τον έλεγχο των εξαγωγών προς την Κίνα — ο ερευνητής Jefferies προέβλεψε ότι η κίνηση αυτή θα κόστιζε στην Nvidia 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε χαμένες εισπράξεις.
Η υιοθέτηση κινεζικών μοντέλων σε παγκόσμιο επίπεδο θα μπορούσε επίσης να σημαίνει απώλεια μεριδίου αγοράς και κερδών για αμερικανικές εταιρείες που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη, όπως η Google και η Meta.
Φέτος, η ιδιωτική εταιρεία OpenAI έχει κάνει μια ισχυρή προσπάθεια για επέκταση στο εξωτερικό, ανοίγοντας γραφεία στην Ευρώπη και την Ασία.
Σε μια δημόσια ανάρτηση στο Substack στις 25 Ιουνίου, η OpenAI έγραψε ότι η Zhipu AI, μια νεοσύστατη κινεζική εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης, έκανε σημαντικά βήματα βοηθώντας χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής να αναπτύξουν την υποδομή τεχνητής νοημοσύνης τους.
Η OpenAI ανέφερε ότι ο στόχος της κινεζικής νεοσύστατης εταιρείας ήταν να «κλειδώσει τα κινεζικά συστήματα και πρότυπα στις αναδυόμενες αγορές πριν από τους αμερικανούς ή ευρωπαίους ανταγωνιστές» και ισχυρίστηκε ότι η ηγεσία της συνεργάζεται συχνά με αξιωματούχους του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Η OpenAI έχει παρόμοια επιχειρηματική δραστηριότητα, πωλώντας λύσεις τεχνητής νοημοσύνης σε κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο.
«Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η δημοκρατική τεχνητή νοημοσύνη θα νικήσει την αυταρχική τεχνητή νοημοσύνη», δήλωσε τον Μάιο ο Διευθύνων Σύμβουλος της OpenAI, Σαμ Άλτμαν.
Η Zhipu δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.
Ενώ οι αμερικανικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης δίνουν προτεραιότητα στην επιδίωξη σημαντικών καινοτομιών στον αγώνα για την ανάπτυξη τεχνητής υπερνοημοσύνης, η κινεζική βιομηχανία τεχνητής νοημοσύνης επικεντρώνεται πολύ περισσότερο στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για την ανάπτυξη πρακτικών εφαρμογών — μια έμφαση που θα μπορούσε να την βοηθήσει να κερδίσει γρήγορα νέους χρήστες.
Οι κορυφαίες κινεζικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, μεταξύ των οποίων η Tencent και η Baidu, επωφελούνται περαιτέρω από την κυκλοφορία των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης τους ως ανοιχτού κώδικα, πράγμα που σημαίνει ότι οι χρήστες είναι ελεύθεροι να τα τροποποιήσουν για δικούς τους σκοπούς. Αυτό ενθαρρύνει τους προγραμματιστές και τις εταιρείες σε όλο τον κόσμο να τα υιοθετήσουν.
Οι αναλυτές λένε ότι αυτό θα μπορούσε επίσης να ασκήσει πίεση σε αμερικανικούς ανταγωνιστές όπως η OpenAI και η Anthropic να δικαιολογήσουν τη διατήρηση των μοντέλων τους ως ιδιωτικών και τα επιπλέον τέλη που χρεώνουν Η News Corp, ιδιοκτήτρια της εφημερίδας The Wall Street Journal, έχει συνάψει συμφωνία αδειοδότησης περιεχομένου με την OpenAI.
Στο Latenode, μια πλατφόρμα με έδρα την Κύπρο που βοηθά τις παγκόσμιες επιχειρήσεις να δημιουργούν προσαρμοσμένα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για εργασίες όπως η δημιουργία περιεχομένου για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το μάρκετινγκ, ένας στους πέντε χρήστες παγκοσμίως επιλέγει πλέον το μοντέλο της DeepSeek, σύμφωνα με τον συνιδρυτή Oleg Zankov.
«Το DeepSeek έχει συνολικά την ίδια ποιότητα, αλλά είναι 17 φορές φθηνότερο», δήλωσε ο Zankov, γεγονός που το καθιστά ιδιαίτερα ελκυστικό για πελάτες σε χώρες όπως η Χιλή και η Βραζιλία, όπου τα χρήματα και η υπολογιστική ισχύς δεν είναι τόσο άφθονα.
Οι προγραμματιστές έχουν δημιουργήσει περισσότερα από 100.000 παράγωγα μοντέλα με βάση το κορυφαίο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα της Alibaba, το Qwen, σύμφωνα με την Alibaba.
Η Abeja, μια νεοσύστατη εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης με έδρα το Τόκιο, επέλεξε το Qwen έναντι παρόμοιων προϊόντων της Google και της Meta το περασμένο φθινόπωρο, όταν της ζητήθηκε να δημιουργήσει μια σειρά προσαρμοσμένων μοντέλων για το Υπουργείο Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Ιαπωνίας.
Στο Πανεπιστήμιο Witwatersrand της Νότιας Αφρικής, οι υπεύθυνοι έρευνας επέλεξαν το DeepSeek για ένα πιλοτικό πρόγραμμα υποβολής αιτήσεων επιχορηγήσεων, επειδή είναι ανοιχτού κώδικα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκτός σύνδεσης, διατηρώντας τα δεδομένα του πανεπιστημίου ασφαλή, σύμφωνα με τον Taariq Surtee, επικεφαλής ηλεκτρονικής έρευνας του πανεπιστημίου.
Επιλογή πλευράς
Πριν από μερικά χρόνια, οι τομείς της τεχνητής νοημοσύνης στις ΗΠΑ και την Κίνα ήταν στενά συνδεδεμένοι.
Το 2018, σύμφωνα με την PitchBook, αμερικανοί επενδυτές συμμετείχαν σε συμφωνίες που κάλυπταν περίπου το 30% των 21,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων που διατέθηκαν για τη χρηματοδότηση του τομέα της τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα. Κινέζοι φοιτητές ελίτ κατέκλυσαν τα αμερικανικά πανεπιστήμια και τις εταιρείες της Silicon Valley.
Σήμερα, οι επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων των ΗΠΑ σε κινεζικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης έχουν σε μεγάλο βαθμό στερέψει. Οι Κινέζοι υπήκοοι δυσκολεύονται να σπουδάσουν και να εργαστούν στις ΗΠΑ.
Στέρηση
Οι Αμερικανοί επενδυτές συμμετείχαν σε συμφωνίες που κάλυπταν το 30% της χρηματοδότησης επιχειρηματικών κεφαλαίων για τον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα το 2018. Σήμερα, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο 5%.
Όσο λιγότερο κυρίαρχες είναι οι αμερικανικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, τόσο λιγότερη δύναμη θα έχει η Αμερική να καθορίζει τα παγκόσμια πρότυπα για τον τρόπο χρήσης της τεχνολογίας, σύμφωνα με αναλυτές του κλάδου. Αυτό ανοίγει το δρόμο για το Πεκίνο να χρησιμοποιήσει τα κινεζικά μοντέλα ως «Δούρειο Ίππο» για τη διάδοση πληροφοριών που αντανακλούν την προτιμώμενη άποψή του για τον κόσμο, προειδοποιούν ορισμένοι.
Ενώ η ανοιχτή έκδοση του DeepSeek που χρησιμοποιείται από ορισμένους φορείς και ερευνητές δεν υπόκειται σε λογοκρισία, η έκδοση της εφαρμογής για καταναλωτές παρέχει λογοκριμένες απαντήσεις σε θέματα που θεωρούνται ευαίσθητα από το Κομμουνιστικό Κόμμα, όπως οι εκστρατείες εθνοτικής αφομοίωσης στο Σινγιάνγκ και το Θιβέτ.
Η DeepSeek δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.
Οι ΗΠΑ κινδυνεύουν επίσης να χάσουν την εικόνα τους για τις φιλοδοξίες της Κίνας και τις καινοτομίες της στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, σύμφωνα με τον Ritwik Gupta, ερευνητή πολιτικής τεχνητής νοημοσύνης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ.
«Αν εξαρτώνται από το παγκόσμιο οικοσύστημα, τότε μπορούμε να το ελέγξουμε», δήλωσε ο Gupta. «Αν όχι, η Κίνα θα κάνει ό,τι θέλει και εμείς δεν θα έχουμε ορατότητα».
Απόδοση – Επιμέλεια: ΤΑΤΙΑΝΗ ΣΑΓΙΕΧ
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
