Η στρατηγική Trump μπορεί να συντηρήσει τη χρηματιστηριακή ανάπτυξη του προηγούμενου κύκλου παγκοσμιοποίησης;
Του Στέλιου Ορφανάκη*
- Σε αυτό το άρθρο αναλύουμε πώς επηρεάζει την πορεία του αμερικανικού χρηματιστηρίου η επιστροφή στις προστατευτικές εμπορικές πολιτικές της κυβέρνησης Trump. Με στοιχεία από την αγορά του 2025, αξιολογούμε τα δεδομένα που διαμορφώνουν τις αποτιμήσεις των μετοχών, την ψυχολογία των επενδυτών και τις μακροοικονομικές προσδοκίες.
Η Wall Street μπορεί να συνηθίζει στις ανατροπές, αλλά η «οικονομική επανάσταση» που επιχειρείται υπό την επιστροφή του Donald Trump ξεπερνά τα όρια της συνήθους προσαρμοστικότητας. Οι δασμοί επιστρέφουν στο επίκεντρο της πολιτικής και μαζί τους, η αβεβαιότητα για τη μελλοντική κατεύθυνση των αγορών. Το 2025, η αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά δείχνει σημάδια κόπωσης – όχι λόγω ύφεσης, αλλά εξαιτίας της επιθετικής εμπορικής πολιτικής και της απορρύθμισης της διεθνούς εμπιστοσύνης.
- Αρχικά, είναι σαφές πως οι εμπορικές πολιτικές δεν κινούνται πλέον στη σφαίρα των θεωρητικών εξαγγελιών. Το Μάρτιο του 2025, η κυβέρνηση Trump ανακοίνωσε νέους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα που φτάνουν έως και το 145%, πυροδοτώντας ανησυχίες για εμπορικό πόλεμο χωρίς επιστροφή.
Η αντίδραση των αγορών ήταν άμεση: ο δείκτης S&P 500, που είχε φτάσει σε ιστορικό υψηλό των 6.144 μονάδων τον Φεβρουάριο, υποχώρησε μέχρι και τις 4850 μονάδες ενώ σήμερα βρίσκεται στις 5.200 – 5.300 μονάδες στα μέσα Απριλίου, με σωρευτική απώλεια άνω του 18% από την αρχή του έτους.
- Τα spreads των ομολόγων διευρύνθηκαν, ενώ ο δείκτης VIX, ο αποκαλούμενος και “δείκτης φόβου”, ξεπέρασε τις 40 μονάδες – επίπεδα που συνήθως συνδέονται με οικονομικές κρίσεις ή γεωπολιτικές εντάσεις. Ταυτόχρονα, τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) για το S&P 500 αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω από $272,15 σε $267,59, με ορισμένους αναλυτές να εκτιμούν ότι μπορεί να φτάσουν τα $230, αν συνεχιστούν οι διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Η εικόνα είναι καθαρή: οι αγορές τιμολογούν την πολιτική αβεβαιότητα – και μάλιστα επιθετικά. Οι μεγάλες τεχνολογικές μετοχές, οι οποίες στήριξαν την άνοδο του δείκτη επί χρόνια, είναι πλέον ιδιαίτερα ευάλωτες. Η Apple, για παράδειγμα, εξαρτάται από ένα διεθνές δίκτυο προμηθευτών – μεγάλο μέρος του οποίου βρίσκεται στην Ασία.
- Αντιστοίχως, η Nvidia, παρά την καινοτομική της υπεροχή, βλέπει τους αναλυτές να επανεκτιμούν τις μελλοντικές προοπτικές της λόγω πιθανών περιορισμών στην πρόσβαση πρώτων υλών και εξαρτημάτων.
Το πολιτικό αφήγημα προβάλλει την ιδέα ότι οι δασμοί θα φέρουν πίσω τις θέσεις εργασίας και τη βιομηχανική ανεξαρτησία. Όμως, η πραγματικότητα της αγοράς δείχνει ότι αυτό δεν είναι δεδομένο.
- Ναι, έχουν υπάρξει σημαντικές επενδύσεις, όπως το εργοστάσιο της Intel στην Αριζόνα (ύψους $20 δισ.) και το νέο κέντρο της TSMC ($40 δισ.). Αλλά οι επενδύσεις αυτές αφορούν υψηλής τεχνολογίας μονάδες, με ελάχιστη συμβολή σε θέσεις χαμηλής ή μεσαίας εξειδίκευσης. Δεν αντικαθιστούν μαζικά τη βιομηχανική εργασία που χάθηκε.
Το ερώτημα, επομένως, είναι αν η νέα στρατηγική μπορεί να συντηρήσει τη χρηματιστηριακή ανάπτυξη που έφερε ο προηγούμενος κύκλος παγκοσμιοποίησης. Η απάντηση φαίνεται διφορούμενη.
- Από τη μία πλευρά, επενδυτικοί οίκοι όπως η Goldman Sachs εξακολουθούν να διατηρούν αισιοδοξία, προβλέποντας ότι ο S&P 500 μπορεί να φτάσει τις 6.500 μονάδες μέχρι το τέλος του 2025, υπό την προϋπόθεση σταθεροποίησης των εμπορικών σχέσεων.
Από την άλλη, πιο επιφυλακτικές φωνές, όπως της Morgan Stanley, θέτουν ως ρεαλιστικό σενάριο υποχώρηση του δείκτη προς τις 4.000 μονάδες, εφόσον συνεχιστεί η ένταση.
- Στο επίκεντρο όλων, βρίσκεται το ζήτημα της εμπιστοσύνης. Οι αγορές αντλούν αξία όχι μόνο από τα κέρδη, αλλά από τη δυνατότητα να προβλέψουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούν οι εταιρείες.
Οι συνεχείς ανατροπές, η πολωμένη ρητορική και η επιθετική εμπορική στρατηγική παράγουν ακριβώς το αντίθετο: ένα περιβάλλον όπου η τιμολόγηση του ρίσκου γίνεται όλο και πιο δύσκολη.
- Οι επενδυτές δεν δείχνουν να εγκαταλείπουν πλήρως την αμερικανική αγορά – ούτε θα το κάνουν εύκολα, όσο το δολάριο παραμένει το κύριο αποθεματικό νόμισμα και όσο τα αμερικανικά assets εξακολουθούν να προσφέρουν ρευστότητα και βάθος. Όμως η επιβράδυνση είναι εμφανής. Τα funds κρατούν περισσότερα μετρητά, η διάθεση για IPOs μειώνεται και η δυναμική των “magnificent seven” εξασθενεί.
Εάν η πολιτική ηγεσία δεν επαναφέρει τη διαφάνεια, τη θεσμική προβλεψιμότητα και τον οικονομικό ρεαλισμό στην εμπορική πολιτική, τότε η Wall Street ίσως βιώσει ένα νέο κύκλο αναπροσαρμογής. Όχι απαραίτητα καταστροφικό, αλλά σίγουρα πιο βαρύ απ’ όσο αντέχει το αφήγημα μιας «ισχυρής Αμερικής» χωρίς διεθνείς δεσμούς.
- Γιατί στο τέλος, η ισχύς μιας οικονομίας δεν αποδεικνύεται με δασμούς – αλλά με το αν οι αγορές συνεχίζουν να την εμπιστεύονται.
- Chairman & CEO στην εταιρεία OPEN UP και Physics Teacher στην εταιρεία Greek Ministry of Education
- Σπούδασε Electronic Physics στο Aristotle University of Thessaloniki Physics Department Έτος αποφοίτησης: 1997
- Σπούδασε Physics στο Aristotle University of Thessaloniki- Έτος αποφοίτησης: 1995
Αποποίηση Ευθυνών: Το παρόν άρθρο δεν αποτελεί επενδυτική συμβουλή. Οι απόψεις που διατυπώνονται βασίζονται σε δημόσια διαθέσιμα δεδομένα κατά τον χρόνο συγγραφής και έχουν σκοπό την ενημέρωση και τον σχολιασμό. Οι χρηματοοικονομικές αγορές ενέχουν κινδύνους, και οι επενδυτές οφείλουν να συμβουλεύονται αρμόδιους επαγγελματίες πριν τη λήψη αποφάσεων.
- Ο κ. Στέλιος Ορφανάκης έχει εργαστεί μεταξύ άλλων θέσεων ως Επενδυτικός Σύμβουλος στην Ιδιωτική Τραπεζική, ενώ τώρα εργάζεται ως Καθηγητής (M.Sc) Φυσικών και Θετικών Επιστημών στη Δημόσια Εκπαίδευση (14o ΓΕ.Λ Λάρισας).
Είναι πτυχιούχος φυσικός με μεταπτυχιακές σπουδές, έχει εξειδικευθεί στην Τραπεζική Διοίκηση και σε Παράγωγα Προϊόντα ενώ διατηρεί τη θέση του Προέδρου ΔΣ στην OpenUp (www.openup.gr).
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
