Τον παράγοντα που θα ανατρέψει ισορροπίες στην παγκόσμια αγορά και πρωτίστως θα ανεβάσει το κόστος δανεισμού της Ευρωζώνης τείνει να αποτελέσει η αλλαγή στη νομισματική πολιτική της Ιαπωνίας, καθώς οι τρεις αυξήσεις των επιτοκίων του γιεν έχουν εξωθήσει τους Ιάπωνες επενδυτές σε μαζικές πωλήσεις ευρωπαϊκών ομολόγων και στροφή στα ιαπωνικά ομόλογα. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ιαπωνίας και του ιαπωνικού υπουργείου Οικονομικών που συγκέντρωσε η Goldman Sachs, τους έξι μήνες μέχρι τον Νοέμβριο του περασμένου έτους Ιάπωνες επενδυτές πούλησαν ευρωπαϊκά ομόλογα αξίας 41 δισ. ευρώ. Πριν από την τελευταία αύξηση επιτοκίων που αποφάσισε η Τράπεζα της Ιαπωνίας την Παρασκευή είχαν προηγηθεί άλλες δύο, τον Μάιο και τον Ιούλιο, και είναι σαφές πως έχουν καταστήσει πιο ελκυστικούς τους ιαπωνικούς τίτλους που πλέον υπόσχονται υψηλότερες αποδόσεις.
Η εξέλιξη σκιαγραφεί τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να παίξει η Ιαπωνία και η νομισματική της πολιτική στην παγκόσμια αγορά, δεδομένου ότι είναι από τους μεγαλύτερους πιστωτές πολλών χωρών συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών αλλά και των ΗΠΑ. Οπως σχολιάζει σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, αναλυτές προειδοποιούν πως η στροφή στη νομισματική της πολιτική έπειτα από δεκαετίες αποπληθωρισμού και μηδενικών επιτοκίων μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη πτώση των ευρωπαϊκών ομολόγων και να συμπαρασύρει γενικότερα τις αγορές.
Αναλυτές της αγοράς εκτιμούν, άλλωστε, πως οι Ιάπωνες επενδυτές παρακολουθούν την εντεινόμενη πολιτική κρίση στις δύο μεγαλύτερες ευρωπαϊκές οικονομίες με την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού της Γερμανίας και την ακραία πολιτική αναταραχή της Γαλλίας, που ουσιαστικά κυβερνάται προς το παρόν με έναν δημοσιονομικό νόμο για καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης. Γι’ αυτό και έχουν μεριμνήσει να μειώσουν την έκθεσή τους στο ευρωπαϊκό χρέος. Είναι ενδεικτικό ότι τις περισσότερες πωλήσεις κατέγραψαν τα ομόλογα της Γαλλίας που έφτασαν στα 26 δισ. ευρώ.
Τις περισσότερες πωλήσεις κατέγραψαν τα ομόλογα της Γαλλίας, που έφτασαν στα 26 δισ. ευρώ.
Οι μαζικές πωλήσεις των ομολόγων τους αυξάνουν τις πιέσεις στις υπερχρεωμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που ήδη βλέπουν να σημειώνει περαιτέρω άνοδο το κόστος του δανεισμού τους. Οπως σχολιάζει σχετικά ο Αλέν Μποκόμπζα, στέλεχος της Societe Generale, η επιστροφή των Ιαπώνων στους εγχώριους τίτλους αποτελεί «τον παράγοντα που αλλάζει το παιχνίδι τόσο για την ίδια την Ιαπωνία όσο και για τις διεθνείς αγορές». Το πρόβλημα όμως για την Ευρωζώνη είναι πως «οι εισροές επενδύσεων από την Ιαπωνία αποτελούσαν σταθερή πηγή ζήτησης για ευρωπαϊκά ομόλογα επί μεγάλο χρονικό διάστημα», όπως σχολιάζει ο Τόμαζ Βίλαντεκ, οικονομολόγος στην επενδυτική T Rowe Price.
Ο ίδιος επισημαίνει πως «οι αγορές επιστρέφουν τώρα στην εποχή της προσεκτικής παρακολούθησης των πάντων», στο πλαίσιο της οποίας μπορεί πολύ πιο συχνά και πιο εύκολα «να καταγράφονται μαζικές και βίαιες πωλήσεις». Σύμφωνα, άλλωστε, με τον Γκάρεθ Χιλ, στέλεχος αγορών ομολόγων στη Royal London Asset Management, το ενδεχόμενο μαζικών πωλήσεων ευρωπαϊκών ομολόγων από τους Ιάπωνες «έχει αποτελέσει μόνιμη ανησυχία όσων έχουν ομόλογα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, ακριβώς επειδή παραδοσιακά οι Ιάπωνες έχουν μεγάλο όγκο ομολόγων».
Οι τρεις παράγοντες που φρέναραν το 2024 την ευρωπαϊκή οικονομία
Ενας από τους μεγαλύτερους θεσμικούς επενδυτές της Ιαπωνίας, η Norinchukin, έχει ανακοινώσει από το περασμένο έτος ότι σχεδιάζει να πουλήσει ομόλογα άλλων χωρών αξίας άνω των 10 τρισ. γιεν. Τον Νοέμβριο η εν λόγω επενδυτική ανακοίνωσε πως το β΄ τρίμηνο του έτους είχε καταγράψει ζημία ύψους περίπου 3 δισ. δολ. από την πτώση των ομολόγων άλλων χωρών που βρίσκονταν στο χαρτοφυλάκιό της.

