Καλλιόπη Βαρδάκα: Το σημειωματάριο της Παρασκευής 1ης Δεκεμβρίου 2023- Τύπος, Σχόλια, Επικαιρότητα

1 Δεκεμβρίου, 2023

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΒΑΡΔΑΚΑ

ΟΤΙ ΜΑΣ ΣΤΕΛΝΕΤΕ το δημοσιεύουμε, αρκεί να μην είναι υβριστικό!

*****

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΝΤΑ: Δημιουργούμε πολιτισμό λέει. Σωστά. Αλλά ποιός δημιουργούσε μνημεία πολιτισμού ανέκαθεν? Ποιός ήταν το μέσον για κάθε είδους πρόοδο? Ο πλούτος. Ο πλούτος που στη συντριπτική του πλειονότητα προέρχονταν είτε από αποικιοκρατία, είτε από δουλεία, είτε από εμπόριο όπλων και ουσιών, είτε από κατακτητικούς πολέμους, είτε από πλούσιους χορηγούς -με τους ανωτέρω τρόπους- ζωγράφων, μουσικών κλπ κλπ.

Δεν δημιούργησαν πχ όλοι οι αρχαίοι μας πολιτισμό. Μόνο το κράτος των Αθηνών διακρίθηκε, γιατί κατακτώντας τις αποικίες του και επιβάλλοντας εξοντωτικους φόρους είχε την δυνατότητα να ασχοληθεί με τον πολιτισμό, τις τέχνες, τις επιστήμες και την φιλοσοφία ενώ ταυτόχρονα διατηρούσε δούλους να υπηρετούν τις ανώτερες τάξεις.

Ότι πιο ολέθριο που επιφέρει μέσω της αρπαγής από άλλους πακτωλό χρημάτων για να μπορείς να τα διαθέσεις για τον … πολιτισμό. Τι ειρωνεία.. Τι μας κάνει να πιστεύουμε ότι εμείς ήμασταν διαφορετικοί από τα επόμενα πλούσια έθνη, όταν υπήρξαμε από τους πρώτους διδάξαντες ιστορικά?

****

Κ.Π: Πέθανε πλήρης ημερών ο ευπατρίδης με όλη τη σημασία της λέξης και συμπατριώτης μου Καβαλιώτης, Βασίλης Βασιλικός με Θασιες ρίζες.

Η οικονομική ευμάρεια της οικογένειας του του έδωσε την ευκαιρία να μορφωθεί και να ταξιδέψει σε δύσκολους καιρούς.

Ο συγγραφέας (και όχι μόνο) που έθεσε τις βάσεις του σύγχρονου λογοτεχνικού μυθιστορήματος. Ο άνθρωπος που με το Ζ έγινε σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα.

Το συγγραφικό του έργο τεράστιο με τις περισσότερες μεταφράσεις διεθνώς,ενώ ο ίδιος ζούσε πάντα σαν συγγραφέας.

Έλεγε: «Τελικά, έχω κέφια απόψε, φαίνεται. Το μπάνιο, για να βγάλω τη λίγδα και τη στενοχώρια της ημέρας, με ανακούφισε. Κελαηδώ στα πλήκτρα της ηλεκτρονικής μηχανής μου. Τέτοια ευδία. Με τη σκέψη και μόνο ότι αύριο μπορεί να μην είμαι πια εδώ».

Και έτσι μας άφησε.

Οι διακρίσεις του άφθονες το ίδιο και η αγάπη που εισέπραξε:

Officier des Arts et des Lettres από τη Γαλλική Δημοκρατία.

Επίτιμος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών στην έδρα της Φιλολογίας

Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας (1984)

Μέλος του Διεθνούς Κοινοβουλίου των Συγγραφέων με έδρα το Στρασβούργο

Μέλος του Δ.Σ. των Γάλλων συγγραφέων (Maison des Ecrivains) Γαλλία, (1990-1993)

Βραβεία των 12 (1954, 1962)

Κρατικό βραβείο διηγήματος (1980) – Δεν το αποδέχθηκε.

Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (1 Δεκεμβρίου του 2017).

Καλό ταξίδι λαμπρέ Άνθρωπε.

***

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΝΤΑ: Οι Βρετανοί μπορεί να μη δημιούργησαν αρχαίο πολιτισμό αφού δεν υπήρχαν ως έθνος παρά ως φυλές εχθρικές μεταξύ τους, και μόνο σταδιακά μετα την πτώση της Ρωμαικής αυτοκρατορίας, δημιούργησαν νεότερο πολιτισμό και μάλιστα σπουδαίο. Η διαδικασία της ομογενοποίησης των πληθυσμών και η δημιουργία του Αγγλικού έθνους συντελείται κατά την Αγγλοσαξονική περίοδο της Βρετανίας που ξεκινά μετά το τέλος της Ρωμαϊκής κυριαρχίας το 410 μχ και την είσοδο των Γερμανικών φύλων ( Κέλτες 450) που αργότερα αφομοιώθηκαν.

Ναι υπήρξαν αποικιοκράτες όπως πολλά δυνατά έθνη, δεν αμφιβάλλω πάντως καθόλου ότι θα ανήκαμε κι εμείς στην ομάδα της “ελίτ” των αποικιοκρατών αν δεν ήμασταν υπόδουλοι στους Οθωμανούς, μιας που είχαμε εξαιρετικά ανεπτυγμένη ναυσιπλοία & το αποδείξαμε κατα την αρχαιότητα όταν το πλούσιο ναυτικό κράτος των Αθηνών αναπτύχθηκε σε βάρος των αποικιών του.

Κατά την Εποχή των ανακαλύψεων το 15ο και 16ο αιώνα δόθηκε η ευκαιρία σε κάποια ελευθερα ναυτικά ευρωπαικά έθνη να πλουτίσουν μέσω των εποικισμών των αποικιών τους απομυζώντας όλο τον πλούτο τους. Η Πορτογαλία και η Ισπανία πρωτοστάτησαν στην ευρωπαϊκή εξερεύνηση του πλανήτη και εγκαθίδρυσαν τεράστιες πολυπληθείς αυτοκρατορίες αφανίζοντας ντόπιους.

Εποφθαλμιώντας τον πλούτο που προσέφεραν αυτές οι αυτοκρατορίες, η Αγγλία, η Γαλλία , η Ολλανδία, ακόμη και το Βέλγιο άρχισαν λίγο αργότερα και αυτές να ιδρύουν αποικίες και εμπορικά δίκτυα στην Αμερική και την Ασία. Οι Βρετανοί είχαν την τύχη αποκομμένοι οπως ήταν από την Ευρώπη, να μη κατακτηθούν από κανέναν άλλον επί 1000 χρόνια, ανέπτυξαν τις τέχνες, τα γράμματα, την ποίηση, συνετέλεσαν πολύ αργότερα στην βιομηχανική επανάσταση με δικό τους know how κλπ και κυρίως στην Δημοκρατία ιδρύοντας την πρώτη Βουλή στον κόσμο από το 1265.

Το 1689 με την ‘Διακήρυξη των Δικαιωμάτων’ (‘Bill of Rights’) – που ακόμα ισχύει – τέθηκαν οι περιορισμοί στις εξουσίες του βασιλιά και περιγράφηκαν τα δικαιώματα του Κοινοβουλίου καθώς και οι κανόνες ελευθερίας του λόγου σε αυτό, όταν σε ολόκληρη την Ευρώπη οι λαοί εξαρτιόταν από την θέληση ενός. Υπήρξαν παραδειγμα μίμησης από πολλούς λαούς πολύ αργότερα. Τεσπα, για να μη μακρυγορώ κανοντας καταχρηση του χώρου καθότι η ιστορία τους δεν είναι καθόλου σύντομη, απεχθάνομαι τις ισοπεδώσεις των “βαρβάρων” που τους αποδίδονται.

Εννοείται ότι είμαι κατά της υφαρπαγής & κατακράτησης μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς άλλων, ούτε θα ανεχθώ από ενα αποικιοκρατικό θύμα τους wannabe British να μας κουνά το δάχτυλο. Δυστυχώς οι αρπαγές δεν έγιναν μόνο από τους Βρετανούς κοσμώντας τα μουσεία τους, αλλά και από Γάλλους, Αμερικανούς, Ισπανούς Γερμανούς, Ρώσους κλπ καθότι από πάντα ίσχυε το “δίκαιο του ισχυροτέρου”.

****

****

Αυτός που μιλάει για… ανάπτυξη και λαχανακια Βρυξελλών, η ηλίθιος είναι, η κατασκευασμένο κομματικό τρολακι, η ζει σε άλλη διάσταση. Όταν η ανάπτυξη μιας χώρας είναι μικρότερη από τον πληθωρισμό, δεν μιλάμε για ανάπτυξη αλλά για λογιστικά τερτίπια και τρύπιες τσέπες.

Η πραγματική ανάπτυξη προσμετράται σε αγοραστική δύναμη. Κι εδώ είμαστε πάτος!

Ο πληθωρισμός Τα μνημόνια και η χαμηλότερη αύξηση των μισθών σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ, καθιστούν τη χώρα μας ως τη μοναδική οικονομία στην Ευρώπη της οποίας ο πληθυσμός έχει χάσει τόσο μεγάλη αγοραστική δύναμη από το 2000, όπως αντικατοπτρίζεται στο Datadicto του Mercado Libre με στοιχεία της Eurostat.

Συγκεκριμένα, οι Ελληνες έκλεισαν το 2022 με αγοραστική δύναμη κατά -18,2% χαμηλότερη από το 2000. Ιταλία (-2,2%) και Ισπανία (-0,7%). Ολες οι άλλες χώρες σημείωσαν θετικό πρόσημο. Κι αν υπολογίσουμε ότι οι τιμές των τροφίμων σχεδόν διπλασιάστηκαν από το 2022, αντιλαμβάνεστε για τι μιλάμε.

****

*****

Βασίλης Βασιλικός (18/11/1934 – 30/11/2023)

〝Η μόνη πατρίδα για τον συγγραφέα είναι η γλώσσα. Για μένα είναι η ελληνική γλώσσα. Μέσα στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν πέντε γλώσσες: η Αττική διάλεκτος, η ελληνιστική, η βυζαντινή, η δημοτική, η καθαρεύουσα. Η διαχρονικότητά των ελληνικών διατηρήθηκε μέσα στους αιώνες. Ο Σεφέρης όταν πήρε το Νόμπελ αναφέρθηκε στο συνεχές της γλώσσας μας με το παράδειγμα της αρχαίας φράσης “φάος ηελίοιο”, που είναι το “φως ηλίου” στα νέα ελληνικά. Η ελληνική γλώσσα δεν έσβησε, δεν νεκρώθηκε, αλλά μεταλλάχθηκε. Κορυφώθηκε μια σύγκρουση, όταν η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητο κράτος. Εκεί υπήρξε η διγλωσσία, ο διχασμός. Μάθαινες στο σχολείο “οίνος” στο σπίτι άκουγες “κρασί”. Μάθαινες “ύδωρ” και έλεγες “νερό,” “άρτος”, “ψωμί.” Πήγαινε ο χωρικός που έκλεψε πέντε “κότες” και άκουγε να κατηγορείται για “όρνιθες”. Ή για “αίγα” αντί “κατσίκι” και δεν καταλάβαινε τίποτα! Το 1978 έγινε η μεταρρύθμιση Ράλλη, γεγονός πολύ σημαντικό, γιατί πέρασε η δημοτική στα επίσημα κείμενα. Δηλαδή, τα κείμενα του αστικού κώδικα, του ποινικού. Υπήρξε επιτέλους για τους συγγραφείς μια απελευθέρωση. Από κει και πέρα το βασικό τους μέλημα ήταν τι θα πουν και όχι πώς θα το πουν. Αλλά μέχρι και μια πολύ πρόσφατη εποχή ήταν πώς θα το πεις εις βάρος του τι έχεις να πεις.〞

(Απόσπασμα από τη συνέντευξή του στην Εύη Μαλλιαρού, για τη Lifo, 04//12/2014)

****

Όταν υπαρχει νερό στο χωριό, δίνει αλλη διάσταση και με λίγη παρέμβαση με σεβασμό έγινε ένα αξιοθέατο. Ανθοχώρι Μετσόβου !!

Το Ανθοχώρι (πρώην Δερβέντιστα^[1], γνωστή και ως Τρεβενίτσα, Δερβένιτσα και Τρεπτίστι^[2]) είναι ορεινό χωριό του νομού Ιωαννίνων. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.040 μέτρων στις πλαγιές της βόρειας Πίνδου. Το Ανθοχώρι είναι έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας του δήμου Μετσόβου και σύμφωνα με την απογραφή του έτους 2011 οι μόνιμοι κάτοικοι του οικισμού είναι 159. Η κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός, με έκταση 20,215 χμ² (2011). ^[3]