Παρά την έλευση του φθινοπώρου, οι τιμές του ηλεκτρικού στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια θα συνεχίσουν να “δαγκώνουν” νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αλλά και κυβερνήσεις, αφού η κατάσταση αυτή συσσωρεύει πολιτικό κόστος.
Αν και πολιτικά ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει “νεκροζώντανος”, στελέχη του αρχίζουν να ψαρεύουν στα θολά νερά, μιλώντας για κρατικοποίηση της ΔΕΗ. Προκειμένου να ρίξουν δίχτυα σε ό,τι έχει απομείνει από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προς την κατεύθυνση αυτή είναι πιθανό να κινηθεί και το ΠΑΣΟΚ.
Η διατήρηση των τιμών χονδρικής στην Ελλάδα και μια σειρά άλλες βαλκανικές χώρες σε απαγορευτικά για την ομαλή λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας επίπεδα είναι πολύπλοκο ζήτημα και οφείλεται σε μια σειρά από λόγους. Μερικοί από τους προφανέστερους είναι:
Ο πόλεμος στην Ουκρανία
Η καταστροφή των ενεργειακών μονάδων της Ουκρανίας από ρωσικές επιθέσεις αυξάνουν τις εισαγωγές ενέργειας από τη χώρα και εκμηδενίζουν τις εξαγωγές. Η αύξηση της ζήτησης χωρίς παράλληλη αύξηση της προσφοράς εκτοξεύει τις τιμές στις γειτονικές βαλκανικές χώρες.
Οι ΑΠΕ
Η μειωμένη παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές όπως η αιολική και υδροηλεκτρική λόγω λειψυδρίας και μειωμένου ανεμολογικού δυναμικού συμβάλλουν στη μείωση της προσφοράς στις βραδινές ώρες που εκμηδενίζεται η παραγωγή των φωτοβολταϊκών. Η Ρουμανία π.χ. που διαθέτει αυξημένη συμμετοχή μονάδων αιολική ενέργειας λόγω συγκυρίας του ανεμολογίου έχει μειωμένη παραγωγή και τιμές υψηλότερες ακόμη και από την Ελλάδα.
Η απομόνωση
Οι βαλκανικές αγορές γενικότερα είναι απομονωμένες από τις αγορές ενέργειας της Δυτικής Ευρώπης, καθώς δεν έχουν δημιουργηθεί ισχυρά δίκτυα μεταφοράς από (και προς) τις αγορές αυτές, όπου οι τιμές είναι χαμηλότερες. Εκτός αυτού, κάποιες χώρες της κεντρικής Ευρώπης που γειτνιάζουν με τα Βαλκάνια φέρονται να χρησιμοποιούν τεχνάσματα μείωσης των εξαγωγών προς την περιοχή προκειμένου να εξασφαλίσουν χαμηλότερες τιμές στο εσωτερικό τους.
Οι ευρωπαϊκές χώρες σωστά αποφασίζουν να στηρίξουν την Ουκρανία που βρίσκεται σε πόλεμο, αλλά δεν υπάρχουν τα απαραίτητα δίκτυα να μεταφέρουν ενέργειας από τις μεγάλες αγορές του Βορρά και της Δύσης στη περιοχή, προκειμένου να εξισορροπηθεί η ζήτηση και οι τιμές.
Αυξημένη ζήτηση
Τα μέτρα επιδοτήσεων των λογαριασμών των νοικοκυριών προκειμένου να εξομαλυνθεί το πολιτικό κόστος διατηρούν τη ζήτηση σε υψηλά επίπεδα. Η αυξημένη ζήτηση κατά τις βραδινές ώρες, όταν η παραγωγή από φωτοβολταϊκά μειώνεται, οδηγεί σε υψηλότερες τιμές, οι οποίες αυξάνουν το μέσο κόστος.
Φυσικά κάποιοι κερδίζουν από αυτή την κατάσταση, αλλά η έκτακτη φορολογία των υπερκερδών δεν μπορεί να αποτελεί μόνιμη λύση.
Αυτοί είναι οι παράγοντες συνδυαστικά έχουν οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των τιμών ρεύματος στην περιοχή.
Η απουσία επενδύσεων αποθήκευσης της ενέργειας που παράγουν οι ΑΠΕ εντείνει το πρόβλημα. Επιπλέον, αρχίζουν και να δημιουργούνται προβληματισμοί αν οι κλιματολογικές αλλαγές μειώσουν την λύση της αποθήκευσης μέσω υδροηλεκτρικών. Η αύξηση της θερμοκρασίας δημιουργεί ξηρασία, μεγαλύτερη εξάτμιση και μείωση των αποθεμάτων των ταμιευτήρων. Γνωστό είναι επίσης πως οι συχνές καταιγίδες που δημιουργούν καταστροφικές πλημμύρες οι οποίες όμως δεν βοηθούν στην αύξηση των αποθεμάτων, καθώς οι μεγαλύτερες ποσότητες χάνονται και δεν καταλήγουν στις υπόγειες πηγές.
Τις επόμενες εβδομάδες το πρόβλημα ενδέχεται να ενταθεί, καθώς θα χρειαστεί να βγει εκτός λειτουργίας μια μονάδα του πυρηνικού εργοστασίου του Κοζλοντούι στη Βουλγαρία για τακτική συντήρηση.
Είναι προφανές πως ο σχεδιασμός της ενεργειακής μετάβασης, όπως και της ενιαίας ενεργειακής αγοράς, δεν έχει γίνει με τον καλύτερο τρόπο. Προτάσεις όμως όπως η κρατικοποίηση της ΔΕΗ προκειμένου να λύσουμε το πρόβλημα δεν αποτελούν λύση. Ούτε η επιστροφή στο λιγνίτη αποτελεί λύση, λόγω των τελών των ρύπων και της επιτάχυνσης της κλιματικής αλλαγής.
Η Ευρώπη παράλληλα με τις ΑΠΕ θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά και το ενδεχόμενο σταθεροποίησης του συστήματος με επενδύσεις σε μονάδες πυρηνικής ενέργειας. Πολύ περισσότερο το ζήτημα αυτό θα πρέπει να εξετάσει η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής της απομόνωσης.
Στην Ελλάδα επιλέγουμε να απορρίπτουμε τα οφέλη της πυρηνικής ενέργειας χωρίς να αποφεύγουμε τους κινδύνους αφού γειτονικές ώρες όπως η Τουρκία και η Βουλγαρία επενδύουν σε πυρηνικές μονάδες.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
