Robert Hunter, Financial Times
Ο συγγραφέας ήταν πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, 1993-98.
Με τις εκλογές της περασμένης Τρίτης στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έγινε επισήμως αναποτελεσματικός, παρόλο που του απομένουν κάτι παραπάνω από δύο μήνες θητείας. Αυτό ισχύει σίγουρα για τα εσωτερικά ζητήματα, όπου το Κογκρέσο θα πρέπει επίσης να δράσει. Όχι όμως και στην εξωτερική πολιτική. Ο Μπάιντεν θα διατηρήσει όλες τις εξουσίες της προεδρίας μέχρι το μεσημέρι της 20ής Ιανουαρίου. Θα μπορούσε να δράσει, ιδίως στη Μέση Ανατολή, όπου ο πρόεδρος και άλλοι αμερικανοί πολιτικοί ηγέτες έχουν προηγουμένως περιοριστεί από την εσωτερική πολιτική.
Αυτοί οι περιορισμοί δεν ισχύουν πλέον και ο Μπάιντεν έχει σχεδόν χωρίς κόστος το περιθώριο να σταματήσει να ευθυγραμμίζει την αμερικανική πολιτική με τις επιθυμίες του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου. Οι αμερικανικές συμπάθειες ήταν όλες με το Ισραήλ μετά την τερατώδη επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023- αλλά οι υπερβολές του Ισραήλ στη Γάζα και τώρα στον Λίβανο, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας χιλιάδες αμάχους και μετατρέποντας τη Γάζα σε ερημιά, έχουν μετατρέψει την υποστήριξη σε ευρεία οργή. Και οι ΗΠΑ έχουν στην πραγματικότητα γίνει ένας μη αναγνωρισμένος συν-πολεμιστής λόγω της σχεδόν πλήρους εξάρτησης του Ισραήλ από τον αμερικανικό οπλισμό.
Ο Μπάιντεν αντιμετωπίζει μια αυτοεπιβαλλόμενη προθεσμία μέχρι τις 13 Νοεμβρίου. Στις 15 Οκτωβρίου, οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας του έγραψαν στους ηγέτες ασφαλείας του Ισραήλ ότι θα πρέπει να επιτρέψει πραγματική ανθρωπιστική βοήθεια για τη Γάζα εντός 30 ημερών. Η προθεσμία επιλέχθηκε προφανώς να πέσει μετά τις αμερικανικές εκλογές. Η επιστολή έλεγε: «Η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι σε θέση να αναλάβει τη διακυβέρνηση του Ισραήλ: «Η αποτυχία να επιδείξει μια διαρκή δέσμευση για την εφαρμογή και τη διατήρηση αυτών των [ανθρωπιστικών] μέτρων μπορεί να έχει επιπτώσεις στην πολιτική των ΗΠΑ σύμφωνα με … τη σχετική νομοθεσία των ΗΠΑ». Ο Μπάιντεν είναι λοιπόν υποχρεωμένος να πει στο Ισραήλ να ανοίξει τα σύνορα για πραγματική ανθρωπιστική βοήθεια ή να αντιμετωπίσει κάποιες αδήλωτες συνέπειες.
Για να έχουν κάποια πιθανότητα επιτυχίας, αυτές πρέπει να είναι η πλήρης διακοπή κάθε αμερικανικής στρατιωτικής και πολιτικής υποστήριξης προς το Ισραήλ, εκτός αν και μέχρι ο Νετανιάχου συμμορφωθεί. Ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να κάνει το ίδιο όταν πρόκειται να σταματήσουν οι συγκρούσεις στη Γάζα και τον Λίβανο, αντικαθιστώντας τες με συνεχή διπλωματία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Αυτό είναι προς το αμερικανικό συμφέρον, αλλά για τον Μπάιντεν, ο οποίος σχεδόν πάντα υποχωρούσε στον Νετανιάχου, θα ήταν σχεδόν σίγουρα μια γέφυρα που θα έφτανε πολύ μακριά. Γεωπολιτικά πιο σημαντικό είναι το Ιράν. Ο Νετανιάχου προσπαθεί εδώ και χρόνια να σύρει τις ΗΠΑ σε άμεση αντιπαράθεση με την Ισλαμική Δημοκρατία. Μια βασική ανησυχία είναι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Ως πρόεδρος, ο Μπαράκ Ομπάμα φρόντισε για αυτόν τον κίνδυνο, τουλάχιστον για μια δεκαετία, διαπραγματευόμενος το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης του 2015. Το Ιράν θα περιόριζε σημαντικά το πυρηνικό του πρόγραμμα (το έκανε) και οι ΗΠΑ θα καταργούσαν πολλές κυρώσεις (το έκανε). Αλλά σε μια υπέρτατη ειρωνεία, ο Νετανιάχου αντιτάχθηκε σθεναρά σε αυτό το βήμα για τη μείωση του κινδύνου μιας ιρανικής βόμβας, μεταξύ άλλων σε δύο ομιλίες του σε κοινές συνόδους του αμερικανικού Κογκρέσου (το 2015 και το 2024.) Η απλή επανάληψη των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της πυρηνικής κρίσης θα σήμαινε ότι δεν θα πετύχαινε τίποτα υπό την προεδρία του Μπάιντεν, και ο Νετανιάχου φαίνεται να περιμένει (σχεδόν σίγουρα) από τον Τραμπ να του δώσει το πράσινο φως για στρατιωτική δράση κατά του Ιράν – και με μεγάλη πιθανότητα να παρασυρθούν οι ΗΠΑ.
Μόνο μια τολμηρή κίνηση – η επανένταξη στην JCPOA – έχει πιθανότητες να σπάσει τον κύκλο και να μειώσει την ευκαιρία του Νετανιάχου να χρησιμοποιήσει τον Τραμπ ως αρωγό για την ισραηλινή στρατιωτική δράση κατά του Ιράν. Τώρα υποστηρίζεται ότι το Ιράν είναι κοντά στο να έχει αρκετό σχάσιμο υλικό για τη βόμβα. Και ο κόσμος περιμένει να δει αν οι εχθροπραξίες Ισραήλ-Ιράν θα κλιμακωθούν, κάτι που θα μπορούσε να φέρει μεγάλο κίνδυνο ολοκληρωτικού περιφερειακού πολέμου και απειλές για τα ζωτικά αποθέματα πετρελαίου της Δύσης.
Ο Μπάιντεν θα μπορούσε να προσπαθήσει να σπάσει αυτόν τον κύκλο με μια κίνηση της πένας του, προσχωρώντας εκ νέου στην JCPOA και προκαλώντας το Ιράν να ανταποδώσει.
Οι ΗΠΑ δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Ίσως να μην πετύχει. Αλλά τουλάχιστον ο Μπάιντεν θα έδειχνε ότι, αν οι ΗΠΑ πρόκειται να διακινδυνεύσουν στρατιωτική εμπλοκή στην περιοχή, έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν όσο είχαν ακόμη χρόνο.