Τα τεράστια κοπάδια χοίρων της Ευρώπης απειλούν να γίνουν «επικίνδυνα εργαστήρια ιών» σε περίπτωση που μολυνθούν από την αυξανόμενη διεθνή επιδημία γρίπης των πτηνών, η οποία έχει ήδη εξαπλωθεί σε πουλερικά, βοοειδή και πρόβατα, προειδοποίησε ο επικεφαλής της ΕΕ για την ασφάλεια των τροφίμων.
Η ήπειρος πρέπει να βρίσκεται σε υψηλό συναγερμό μετά τη μαζική μόλυνση ζώων στις ΗΠΑ, η οποία έχει πυροδοτήσει φόβους ότι ο παθογόνος παράγοντας θα μπορούσε να μεταλλαχθεί και να μεταδοθεί μεταξύ των ανθρώπων, δήλωσε ο Bernhard Url, απερχόμενος εκτελεστικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων.
Οι δηλώσεις του υπογραμμίζουν τον συναγερμό που έχει προκαλέσει η διείσδυση της τελευταίας επιδημίας της γρίπης των πτηνών H5N1 σε άλλα είδη.
Η επιδημία H5N1 στις ΗΠΑ, που ξεκίνησε τον Μάρτιο του περασμένου έτους, έχει εξαπλωθεί σε γαλακτοφόρα βοοειδή σε 17 πολιτείες και σε πουλερικά και στα 50. Οι αρχές έχουν επιβεβαιώσει δεκάδες κρούσματα σε ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και ένα θάνατο. Οι αμερικανικές αρχές ανέφεραν δύο κρούσματα σε χοίρους σε μια φάρμα στην Όρεγκον πέρυσι, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε τον Μάρτιο την πρώτη μόλυνση σε πρόβατα.
Η Ευρώπη έχει μεγάλο πληθυσμό χοίρων σε παγκόσμια κλίμακα, με 133,6 εκατομμύρια ζώα έναντι 75,8 εκατομμυρίων στις ΗΠΑ. Η Κίνα έχει περίπου 400 εκατομμύρια.
«Η γρίπη των πτηνών είναι σίγουρα μια ειδική περίπτωση, στο βαθμό που εξαπλώνεται όλο και περισσότερο από τα πτηνά στα θηλαστικά», δήλωσε ο Url σε συνέντευξή του.
Επεσήμανε τον κίνδυνο ότι, εάν ο παθογόνος οργανισμός αρχίσει να κυκλοφορεί στους χοίρους, θα μπορούσε να ανταλλάξει γενετικό υλικό με την ανθρώπινη γρίπη και να γίνει μεταδοτικός μεταξύ των ανθρώπων. Οι επιστήμονες θεωρούν τους χοίρους ως ιδιαίτερο κίνδυνο, επειδή η βιολογία τους τους καθιστά αποτελεσματικούς φορείς μετάδοσης παθογόνων οργανισμών τόσο από τα πουλιά όσο και από τον άνθρωπο.
«Αυτό θα ήταν ένα… επικίνδυνο εργαστήριο ιών για ανασυνδυασμό», δήλωσε ο Url, του οποίου η υπηρεσία παρέχει συμβουλές σχετικά με τους υφιστάμενους και αναδυόμενους κινδύνους για τα τρόφιμα στην ΕΕ.
Η κατάσταση με τον ιό H5N1 ήταν «σχετικά υπό έλεγχο» στην Ευρώπη, δήλωσε ο Url, αν και σημείωσε ότι οι κρούσματα σε πουλερικά είχαν οδηγήσει σε σφαγή εκατομμυρίων πτηνών. Οι αρχές, συμπεριλαμβανομένης της υπηρεσίας του, εργάζονταν για την εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας, όπως το κλείσιμο αγροκτημάτων και η αξιολόγηση αναδυόμενων απειλών, πρόσθεσε.
«Στο παρασκήνιο, υπάρχει ένα σύστημα παρακολούθησης, επιτήρησης και συλλογής στελεχών από μεταναστευτικά πτηνά», δήλωσε ο Url, ο οποίος πρόκειται να αποχωρήσει από τη θέση του τον Σεπτέμβριο, μετά από περισσότερα από 11 χρόνια.
Ιολόγοι από 40 χώρες προέτρεψαν την περασμένη εβδομάδα την κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να εντείνει τις ενέργειες για την επιδημία του H5N1, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο ο ιός να εξελιχθεί σε πανδημική απειλή.
Άλλες απειλές για την υγεία των ζώων στην Ευρώπη περιλαμβάνουν την αφρικανική πανώλη των χοίρων, τον καταρροϊκό πυρετό και τον αφθώδη πυρετό, δήλωσε ο Url, ο οποίος μεγάλωσε σε αγρόκτημα στην Αυστρία και σπούδασε κτηνίατρος. Η κλιματική αλλαγή ευνοεί την εξάπλωση στην Ευρώπη των κουνουπιών που μεταδίδουν τον καταρροϊκό πυρετό, μια ασθένεια που μπορεί να είναι θανατηφόρα για τα πρόβατα και τα ελάφια.
Η επιδημία αφθώδους πυρετού που ξέσπασε τον Ιανουάριο στη Γερμανία — η πρώτη στη χώρα μετά από σχεδόν 40 χρόνια — ήταν «πραγματικά εκπληκτική», δήλωσε ο Url.
Η ασθένεια εντοπίστηκε αργότερα σε αγροκτήματα στη Σλοβακία και την Ουγγαρία, με αποτέλεσμα τη σφαγή χιλιάδων ζώων. Η επιδημία οδήγησε τη Σλοβακία να κλείσει ορισμένα συνοριακά περάσματα με την Ουγγαρία. Η γειτονική Αυστρία έκλεισε ορισμένα περάσματα μεταξύ αυτής και των δύο χωρών.
Η Γερμανία έχει έκτοτε κηρυχθεί ελεύθερη από αφθώ ονείδωμα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων.
Τα πρότυπα ασφάλειας των τροφίμων στην ΕΕ ήταν γενικά «πολύ υψηλά», δήλωσε ο Url, αν και η αύξηση των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά παθογόνων οργανισμών στο ζωικό κεφάλαιο αποτελεί «μεγάλη δημόσια πρόκληση». Προσπάθειες για τη μείωση της χρήσης φαρμάκων που προκαλούν ανθεκτικότητα στη γεωργία βρίσκονται σε εξέλιξη, πρόσθεσε.
Επιμέλεια – Απόδοση: Τατιανή Σάγιεχ

