Μια δεκαετία αφότου ο Lee Jae-yong ανέλαβε το τιμόνι της Samsung, ο τρίτης γενιάς εταιρικός κληρονόμος του τεχνολογικού γίγαντα περνάει την πιο σοβαρή δοκιμασία της επιχειρηματικής του ικανότητας.
Ο Νοτιοκορεάτης δισεκατομμυριούχος ηγείται ενός ομίλου που παλεύει με προβλήματα στον τεράστιο τομέα των ημιαγωγών, όπου έχει μείνει πίσω στην κούρσα των τσιπ τεχνητής νοημοσύνης και είναι έτοιμος να προχωρήσει σε διοικητικές ανακατατάξεις. Εν τω μεταξύ, αντιμετωπίζει τη δυσαρέσκεια των εργαζομένων -με το εργατικό συνδικάτο της Samsung Electronics να προχωρά τον Ιούλιο στην πρώτη απεργία της ιστορίας του σε μια διαμάχη για τους μισθούς και τις συνθήκες εργασίας- και των επενδυτών, με τις μετοχές της να υποχωρούν περισσότερο από 30% φέτος, ακόμη και μετά την εξαγορά 7,1 δισ. δολαρίων που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα.
Η εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ και η προοπτική εμπορικών αναταραχών έχουν επίσης εισάγει αβεβαιότητα στις προοπτικές του παγκόσμιου τεχνολογικού κλάδου και της Νότιας Κορέας, η οικονομία της οποίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές τσιπ και την πολυτιμότερη εταιρεία της. «Η κρίση της Samsung είναι επίσης η κρίση της Κορέας», δήλωσε ο Park Ju-geun, επικεφαλής του ομίλου εταιρικών ερευνών Leaders Index με έδρα τη Σεούλ. Ο Παρκ Σανγκίν, καθηγητής οικονομικών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σεούλ, αντιπαρέβαλε το προσεκτικό στυλ διαχείρισης του Λι με αυτό που επιδεικνύουν ορισμένοι από τους άλλους οικογενειακούς ομίλους που κυριαρχούν στην οικονομία της Νότιας Κορέας. «Σε αντίθεση με τους ηγέτες τρίτης γενιάς της Hyundai και της LG, ο Lee δεν έχει δείξει καμία μεγάλη ή τολμηρή λήψη αποφάσεων», είπε.
Η Samsung διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία ως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής τσιπ μνήμης στον κόσμο. Αλλά έχει μείνει πίσω από τον ανταγωνιστή της SK Hynix στον νέο τομέα ανάπτυξης των τσιπ μνήμης υψηλού εύρους ζώνης που απαιτούνται για το υλικό τεχνητής νοημοσύνης.
Η εταιρεία έχει επίσης σημειώσει μικρή πρόοδο στην εκπλήρωση της φιλοδοξίας του Λι να ξεπεράσει την Taiwan Semiconductor Manufacturing Company ως ο κορυφαίος πάροχος λογικών τσιπ αιχμής στον κόσμο έως το 2030. Και σε τομείς όπως οι οθόνες και τα smartphones, στους οποίους η Samsung κυριαρχούσε, χάνει μερίδιο αγοράς από τους κινέζους ανταγωνιστές της.
Η Samsung Electronics σχεδιάζει τώρα μια αναμόρφωση των υψηλότερων βαθμίδων των τμημάτων ημιαγωγών της, τα οποία, σύμφωνα με αναλυτές, δυσκολεύτηκαν να προσαρμοστούν σε μια παγκόσμια αγορά τσιπ που αναδιαμορφώνεται από την άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης. Ο Λι, 56 ετών, μεγάλωσε στη σκιά του πατέρα του, του ηγέτη δεύτερης γενιάς Λι Κουν-χι, του οποίου η αποστολή για τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων συνοψίστηκε στο γεγονός ότι οι εργαζόμενοι έσπασαν με σφυριά ένα ολόκληρο απόθεμα 150.000 ελαττωματικών κινητών τηλεφώνων της Samsung πριν τα πετάξουν στη φωτιά. «Αλλάξτε τα πάντα εκτός από τη γυναίκα και τα παιδιά σας», είπε ο μεγαλύτερος Lee σε μια συγκέντρωση στελεχών το 1993.
Έχοντας περάσει πέντε χρόνια για να αποκτήσει διδακτορικό στο Harvard Business School, μία από τις πρώτες αρμοδιότητες του Lee Jae-yong ήταν το 2000 να επιβλέπει την επέκταση σε επιχειρήσεις του Διαδικτύου, συμπεριλαμβανομένης μιας εταιρείας ασφάλειας δικτύων και ενός διαδικτυακού συγκεντρωτή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Όμως, η υψηλού προφίλ πρωτοβουλία «e-Samsung» κατέρρευσε λόγω αφερεγγυότητας. Ο Geoffrey Cain, συγγραφέας του βιβλίου Samsung Rising, μιας ιστορίας του ομίλου, δήλωσε ότι ο Lee συνέχισε την άνοδό του στην εταιρεία «χωρίς ποτέ να έχει αποδειχθεί ότι είναι μια ιστορία επιτυχίας στον ισολογισμό», παρά το γεγονός ότι ο πατέρας του πίεζε για μια «πιο επαγγελματική και αξιοκρατική Samsung».
Ο Λι έγινε επικεφαλής της Samsung το 2009, αφού ο πατέρας του καταδικάστηκε για παράνομες συναλλαγές μετοχών, φοροδιαφυγή και δωροδοκία που είχαν ως στόχο να εξομαλύνουν το δρόμο για τη διαδοχή του γιου του. Τρία χρόνια αργότερα, ο Λι ανέλαβε τον τίτλο του αντιπροέδρου και έγινε ο de facto ηγέτης του ομίλου το 2014, όταν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο άφησε τον πατέρα του σε κώμα. Ο Lee Kun-hee πέθανε το 2020.
Όμως ο νεότερος Λι σύντομα ενεπλάκη σε ένα νέο σκάνδαλο διαδοχής της Samsung, αφού προέκυψε ότι είχε ξοδέψει εκατομμύρια δολάρια για να χρηματοδοτήσει τις φιλοδοξίες ιππασίας της κόρης του πνευματικού συμβούλου της πρώην προέδρου της Νότιας Κορέας Παρκ Γκέουν-Χι, προκειμένου να εξασφαλίσει τον έλεγχο του τεχνολογικού ομίλου από την οικογένειά του.
Η Παρκ και ο Λι φυλακίστηκαν και οι δύο με την κατηγορία της δωροδοκίας, με τον Λι να εκτίει 19 μήνες πριν αποφυλακιστεί το 2021 και να του απονεμηθεί επίσημα χάρη το 2022. Ο Παρκ απονεμήθηκε χάρη το 2021. Ο Λι έχει έκτοτε αναλάβει τον τίτλο του εκτελεστικού προέδρου της Samsung Electronics, αν και δεν συμμετέχει στο διοικητικό της συμβούλιο, ούτε σε αυτό της de facto εταιρείας χαρτοφυλακίου του ομίλου, της Samsung C&T.
Τον Φεβρουάριο, ο Λι αθωώθηκε από τις κατηγορίες για χειραγώγηση μετοχών και απάτη που αφορούσαν τη συγχώνευση δύο επιχειρηματικών μονάδων της Samsung το 2015, δημιουργώντας ελπίδες στους επενδυτές ότι αυτό θα του έδινε μεγαλύτερη ελευθερία να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της εταιρείας. «Οι διοικητικές του δραστηριότητες περιορίστηκαν λόγω των νομικών του θεμάτων, πράγμα που σήμαινε ότι δεν ήταν σε θέση να λάβει τολμηρές αποφάσεις», δήλωσε ο Jun Kwang-woo, πρώην πρόεδρος της Εθνικής Υπηρεσίας Συντάξεων της Νότιας Κορέας, του δεύτερου μεγαλύτερου επενδυτή της Samsung Electronics.
«Έχει πολλά καλά χαρακτηριστικά, αλλά τα χέρια του ήταν δεμένα από τους νομικούς κινδύνους». Ο Jun, ο οποίος δήλωσε ότι οι επιχειρήσεις μπαταριών και βιοφαρμάκων της Samsung είχαν επιτύχει εντυπωσιακή ανάπτυξη, πρόσθεσε ότι ο Lee ήταν «ένας πολύ ευγενικός τύπος που είναι συμπαθής και αρμονικός και ακούει προσεκτικά τι λένε οι άλλοι».
Σε ανακοίνωσή της, η Samsung υπερασπίστηκε το ιστορικό του Λι, λέγοντας ότι η εταιρεία συνέχισε να είναι «πρωτοπόρος καινοτόμος παγκοσμίως» στα καταναλωτικά ηλεκτρονικά και τους ημιαγωγούς, ενώ διαφοροποιήθηκε επιτυχώς μέσω της δημιουργίας «νέων επιχειρήσεων παγκόσμιας κλάσης», όπως η βιοτεχνολογία και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων. Ο Lee «συνέβαλε καθοριστικά σε αυτή την επιτυχία, παρέχοντας το στρατηγικό όραμα για διαφοροποιημένη μελλοντική ανάπτυξη, εξορθολογίζοντας το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο για την ενίσχυση της βασικής ανταγωνιστικότητας και αξιοποιώντας συνεργασίες με σημαντικούς παράγοντες του κλάδου», δήλωσε η Samsung.
Τη Δευτέρα, ο Jun Young-hyun, ο επικεφαλής της επιχείρησης ημιαγωγών της Samsung που διορίστηκε τον Μάιο, ανακοίνωσε ένα νέο κέντρο έρευνας και ανάπτυξης τσιπ αξίας 14,4 δισ. δολαρίων, το οποίο, όπως είπε, «θα θέσει τα θεμέλια για ένα νέο άλμα προς τα εμπρός». Εν τω μεταξύ, η εταιρεία ελπίζει να καλύψει το χάσμα με την SK Hynix με την κυκλοφορία του νέου τσιπ μνήμης «HBM4» το δεύτερο εξάμηνο του 2025, καθώς επιδιώκει να ανταγωνιστεί την SK ως προμηθευτής της αμερικανικής Nvidia, που σχεδιάζει τσιπ τεχνητής νοημοσύνης.
Ένας θεσμικός επενδυτής της Samsung Electronics δήλωσε ότι θα διατηρήσει την πίστη του στην εταιρεία, σημειώνοντας ότι μπορεί να επωφεληθεί από μια μελλοντική ανάκαμψη σε έναν παγκόσμιο τομέα μνήμης, που τροφοδοτείται από τη ζήτηση για υποδομές που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη. Πρόσθεσαν όμως ότι η Samsung πρέπει να αναθεωρήσει την αδιαφανή δομή διακυβέρνησής της, προκειμένου να βελτιώσει τις επιδόσεις της και να ανεβάσει την τιμή της μετοχής της.
Η μετοχή έφθασε σε χαμηλό τετραετίας πριν από την ανακοίνωση της επαναγοράς αυτό το μήνα. Ο Λι έχει προσπαθήσει να καλλιεργήσει τη φήμη της ταπεινότητας μετά την αποφυλάκισή του από τη φυλακή. Έχει φωτογραφηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να τρώει σε καντίνες του προσωπικού και να βγάζει selfies με απλούς υπαλλήλους της Samsung σε όλο τον κόσμο. Όπως δήλωσε μετά την απονομή χάριτος το 2022: «Θα προσπαθήσω περισσότερο να είμαι ένας υπεύθυνος επιχειρηματίας».
Christian Davies και Song Jung-a, Financial Times
Τ.Σ.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
