Τα κακά νέα για την οικονομία των ΗΠΑ διαδίδονται γρήγορα, αλλά τα παραδείγματα επιβράδυνσης της οικονομίας ενδεχομένως να είναι υπερβολικά μεγάλα.
Οι καταναλωτικές δαπάνες μειώθηκαν τον Ιανουάριο για πρώτη φορά μετά από σχεδόν δύο χρόνια, μια πρόβλεψη οικονομικής ανάπτυξης σε πραγματικό χρόνο έγινε πρόσφατα αρνητική, η αγορά κατοικίας ξεκίνησε υποτονικά φέτος και ο αέρας είναι γεμάτος αβεβαιότητα λόγω του φρενήρους μπρος-πίσω του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τους δασμούς.
Η τελευταία έρευνα του Conference Board για τους καταναλωτές έδειξε μάλιστα ότι το ποσοστό των ερωτηθέντων που αναμένουν ύφεση το επόμενο έτος εκτινάχθηκε τον Φεβρουάριο σε υψηλό εννέα μηνών.
Όμως τα στοιχεία για την αρχή του έτους παραμορφώθηκαν από προσωρινές δυνάμεις, όπως οι ασυνήθιστα σκληρές καιρικές συνθήκες και οι πυρκαγιές. Τα θεμελιώδη μεγέθη παραμένουν σταθερά: οι εργοδότες συνεχίζουν να προσθέτουν θέσεις εργασίας με υγιή ρυθμό, η ανεργία έχει παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα και οι μισθοί εξακολουθούν να υπερβαίνουν τον πληθωρισμό.
Και είναι αλήθεια ότι οι Αμερικανοί αισθάνονται ανήσυχοι λόγω των δασμών του Τραμπ, αλλά το συναίσθημα δεν είναι εξαιρετικό για την πρόβλεψη της μελλοντικής συμπεριφοράς των δαπανών.
Ωστόσο, υπάρχει ένας λόγος ανησυχίας: Η Fed εξακολουθεί να μην έχει ολοκληρώσει την επίτευξη του πληθωρισμού στο στόχο και η απειλή ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου που θα πυροδοτήσει η κυβέρνηση Trump θα μπορούσε να ανεβάσει περαιτέρω τις τιμές καταναλωτή.
«Η ζήτηση παρουσιάζει κάποια φθορά στις άκρες, αλλά δεν έχει συσσωρευτεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να αποτελεί ουσιαστικό κίνδυνο ύφεσης». δήλωσε στο CNN ο Vincent Reinhart, επικεφαλής οικονομολόγος της BNY Investments. «Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα».
Είναι πολύ νωρίς για να ανησυχούμε
Τον Ιανουάριο, μεγάλες εκτάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών επλήγησαν από σοβαρές χειμερινές καταιγίδες- στη νότια Καλιφόρνια, θανατηφόρες πυρκαγιές κατέστρεψαν γειτονιές.
Τα γεγονότα αυτά πιθανόν να περιόρισαν την οικονομική δραστηριότητα εκείνου του μήνα, λένε οι οικονομολόγοι: Οι καταναλωτικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 0,2%, σύμφωνα με τα κυβερνητικά στοιχεία, καθώς οι κατασκευές κατοικιών έπεσαν κατά 9,8%. Αυτό προκάλεσε την πρόβλεψη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Ατλάντα για την οικονομική ανάπτυξη σε πραγματικό χρόνο, σύμφωνα με την οποία η οικονομία συρρικνώθηκε απότομα κατά 2,4% το τρέχον τρίμηνο. (Οι αριθμοί θα αλλάξουν σχεδόν σίγουρα στην επίσημη εκτίμηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της κυβέρνησης για το πρώτο τρίμηνο, η οποία αναμένεται τον Απρίλιο).
«Έχουμε λάβει στοιχεία μόνο για τις αρχές του τριμήνου και αυτός ο ανιχνευτής του ΑΕΠ προσθέτει νέα στοιχεία καθώς προχωράμε», οπότε οι αριθμοί μπορεί να επηρεαστούν από μια μεγάλη πτώση, δήλωσε ο Blake Gwinn, επικεφαλής της στρατηγικής επιτοκίων των ΗΠΑ στην RBC Capital Markets. «Το μόνο που πρόκειται να γίνει είναι να εξισορροπηθεί».
Ο πρόεδρος της Fed του Σεντ Λούις Αλμπέρτο Μουσάλεμ δήλωσε σε ομιλία του τη Δευτέρα ότι οι δύσκολες καιρικές συνθήκες ήταν πιθανότατα ο ένοχος για την υποχώρηση των αγοραστών νωρίτερα φέτος, γι’ αυτό και εξακολουθεί να πιστεύει ότι «οι προοπτικές για συνεχή ανάπτυξη φαίνονται καλές».
«Μέρος της αισιοδοξίας μου για την οικονομική δραστηριότητα προέρχεται από την αγορά εργασίας, όπου οι συνθήκες παραμένουν σταθερές», δήλωσε ο Musalem.
Η αμερικανική οικονομία πρόσθεσε 151.000 θέσεις εργασίας τον περασμένο μήνα, ανακοίνωσε την Παρασκευή το υπουργείο Εργασίας, καθώς οι μέσες ωριαίες αποδοχές συνέχισαν να αυξάνονται ταχύτερα από τον πληθωρισμό. Η ανεργία αυξήθηκε τον Φεβρουάριο, αλλά παρέμεινε σχετικά χαμηλή.
Τι γίνεται όμως με την οικονομική νευρικότητα;
Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ δήλωσε την Παρασκευή ότι δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για έναν λόγο: «Οι μετρήσεις του κλίματος δεν ήταν καλός προγνωστικός δείκτης της αύξησης της κατανάλωσης τα τελευταία χρόνια».
Οι αξιωματούχοι της Fed ανησυχούν για τον πληθωρισμό, όχι για την ύφεση
Αρκετοί αξιωματούχοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ έχουν σημειώσει πρόσφατα οικονομική αβεβαιότητα και ενδείξεις επιβράδυνσης της ανάπτυξης. Κανείς τους όμως δεν ανέφερε ανησυχίες για ύφεση.
Αντίθετα, ορισμένοι από αυτούς επεσήμαναν τον κίνδυνο να ανακάμψει και πάλι ο πληθωρισμός, εάν η διαμάχη για τους δασμούς μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των τριών μεγαλύτερων εμπορικών εταίρων τους ξεφύγει από τον έλεγχο. Ο Τραμπ επέβαλε πρόσθετες εισφορές στις κινεζικές εισαγωγές και εφάρμοσε -και στη συνέχεια ανέστειλε- αυξήσεις φόρων στις καναδικές και μεξικανικές εισαγωγές. Τα αντίποινα και η σκληρή ρητορική έχουν κλιμακώσει τις εμπορικές εντάσεις μεταξύ των χωρών – ένα γρήγορο μπρος-πίσω που έχει δώσει στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις μαστίγιο.
«Με βάση αυτά που γνωρίζουμε σήμερα, δεδομένων όλων των αβεβαιοτήτων γύρω από αυτό, συνυπολογίζω κάποιες επιπτώσεις των δασμών τώρα στον πληθωρισμό, στις τιμές, γιατί νομίζω ότι θα δούμε κάποιες από αυτές τις επιπτώσεις αργότερα φέτος», δήλωσε την Τρίτη ο πρόεδρος της Fed της Νέας Υόρκης Τζον Γουίλιαμς σε εκδήλωση που διοργάνωσε το Bloomberg.
Ο πρόεδρος της Fed της Φιλαδέλφειας Πάτρικ Χάρκερ δήλωσε την Πέμπτη σε εκδήλωση στη Φιλαδέλφεια ότι οι «πιέσεις στις τιμές αυξάνονται» και ότι η πρόοδος που έχει σημειώσει μέχρι στιγμής η Fed στην τιθάσευση του πληθωρισμού «κινδυνεύει».
Η Fed σταμάτησε να μειώνει τα επιτόκια τον Ιανουάριο ακριβώς επειδή δεν υπήρξε μεγάλη πρόοδος στο μέτωπο του πληθωρισμού τους τελευταίους μήνες του 2024. Η παλίρροια δεν έχει αντιστραφεί αρκετά ώστε η Fed να εξετάσει το ενδεχόμενο να μειώσει ξανά το κόστος δανεισμού σύντομα, με τη Wall Street να στοιχηματίζει ότι η Fed θα διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια και πάλι αργότερα αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με τα futures.
«Με τους κινδύνους πληθωρισμού να κλίνουν αποφασιστικά προς τα πάνω και τις συνθήκες στην αγορά εργασίας να παραμένουν γενικά σταθερές, πιστεύουμε ότι μια αντιδραστική Fed θα διατηρήσει μια στάση αναμονής τους επόμενους μήνες και θα αναμένει μόνο δύο μειώσεις επιτοκίων της Fed το 2025, τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο», δήλωσε η Lydia Boussour, ανώτερη οικονομολόγος της Ernst & Young, σε σχόλιο που εκδόθηκε την Παρασκευή.
Bryan Mena, CNN
Επιμέλεια – Απόδοση: Τατιανή Σάγιεχ
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
