Οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τον κίνδυνο νέων εκρήξεων πληθωρισμού, προειδοποιώντας για τις βαθιές «πληγές» που έχουν υποστεί τα νοικοκυριά από την αύξηση των τιμών μετά την πανδημία.
Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών διαπίστωσε ότι τα νοικοκυριά σε 29 ανεπτυγμένες και αναδυόμενες οικονομίες αναμένουν ότι ο πληθωρισμός κατά τους επόμενους 12 μήνες θα είναι περίπου 8%, πολύ υψηλότερος από το τρέχον μέσο επίπεδο πληθωρισμού του 2,4%.
Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο οι προσδοκίες για τις τιμές να «αποσυνδεθούν» από τους επίσημους στόχους των κεντρικών τραπεζών για τον πληθωρισμό, με τα νοικοκυριά και τις ομάδες να αντιδρούν απότομα σε μελλοντικές αυξήσεις των τιμών απαιτώντας υψηλότερους μισθούς και αυξάνοντας τις τιμές σε μια αυτοενισχυόμενη σπείρα.
«Τα νοικοκυριά επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την πρόσφατη εμπειρία του πληθωρισμού. Όσον αφορά τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό, μια φορά δαγκωμένοι, δύο φορές φοβισμένοι», δήλωσε ο Hyun Song Shin, επικεφαλής του Τμήματος Νομισματικών και Οικονομικών Υποθέσεων της ΤΔΔ.
«Είναι γνωστό ότι οι έρευνες για τις προσδοκίες των νοικοκυριών σχετικά με τον πληθωρισμό τείνουν να υπερεκτιμούν τον πραγματικό πληθωρισμό. Ωστόσο, εάν αυτές οι αντιλήψεις μετατραπούν σε πράξεις και συμπεριφορές, αυτό θα έχει αντίκτυπο στην οικονομία».
Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο έχουν μειώσει τα επιτόκια καθώς υποχωρεί η χειρότερη αύξηση των τιμών της τελευταίας γενιάς. Ο πληθωρισμός στις προηγμένες οικονομίες αναμένεται να μειωθεί στο 2,2% το επόμενο έτος, πολύ κάτω από το υψηλό επίπεδο του 7% το 2022, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ. Στις αναδυόμενες οικονομίες, ο πληθωρισμός θα μειωθεί στο 4,6% σε σύγκριση με λίγο κάτω από το 10% εκείνο το έτος.
Ωστόσο, οι αξιωματούχοι παραμένουν σε εγρήγορση, δεδομένης της μακροχρόνιας επίδρασης της πληθωριστικής έξαρσης μετά το τέλος των περιορισμών λόγω της Covid-19, η οποία επιδεινώθηκε σε πολλές οικονομίες από τις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας που ακολούθησαν την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς και από την άνοδο των τιμών άλλων εμπορευμάτων.
Ο εμπορικός πόλεμος του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έχει προσθέσει μια νέα απειλή, ειδικά στις ΗΠΑ, όπου η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει διατηρήσει την πολιτική της σε αναμονή φέτος, δεδομένης της πιθανότητας οι αυξήσεις των δασμών στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών καταναλωτή.
Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) με έδρα τη Βασιλεία, η οποία συμβουλεύει τις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, υποστήριξε ότι, ενώ οι προσωρινές αυξήσεις του πληθωρισμού συχνά θεωρούνται «σχετικά ήπιες», υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσουν σε επίμονη αύξηση του πληθωρισμού, τροφοδοτούμενη από την ανοδική μετατόπιση των προσδοκιών.
Στην ετήσια έκθεσή της, διαπίστωσε ότι πρόσθετοι παράγοντες, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η κλιματική αλλαγή, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η μειωμένη ελαστικότητα της προσφοράς, θα μπορούσαν να συμβάλουν σε ένα πιο ασταθές περιβάλλον, καθιστώντας τη χάραξη πολιτικής πιο δύσκολη για τις κεντρικές τράπεζες.
«Τα νοικοκυριά, ιδίως, ενδέχεται να δείξουν λιγότερη ανοχή στις αυξήσεις των τιμών και στις μειώσεις των πραγματικών μισθών μετά την απότομη αύξηση του κόστους διαβίωσης μετά την πανδημία», προειδοποίησε ο Agustín Carstens, γενικός διευθυντής της BIS.
«Εάν εμφανιστούν ενδείξεις αποσταθεροποίησης, οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να ανταποκριθούν γρήγορα και με αποφασιστικότητα στους πληθωριστικούς κλυδωνισμούς. Η αβεβαιότητα σχετικά με το χρονοδιάγραμμα, το μέγεθος και τη μελλοντική πορεία των δασμών περιπλέκει περαιτέρω αυτό το έργο».
Ο πρόεδρος της Fed, Jay Powell, υπογράμμισε τον κίνδυνο ότι οι μνήμες των πολιτών από τον πληθωρισμό μετά την πανδημία θα μπορούσαν να περιπλέξουν τις προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ να εξαλείψει τις πιέσεις στις τιμές.
Ο Powell δήλωσε την Τετάρτη ότι οι υπεύθυνοι για τον καθορισμό των επιτοκίων στις ΗΠΑ ήταν πιο σίγουροι ότι οι δασμοί θα αποδειχθούν μια μεμονωμένη κρίση κατά την πρώτη θητεία του Trump.
Αυτή τη φορά, μια εφάπαξ κρίση παρέμεινε «το βασικό σενάριο», δήλωσε ο πρόεδρος της Fed στην επιτροπή τραπεζικών θεμάτων της Γερουσίας. Πρόσθεσε όμως ότι, δεδομένης της κληρονομιάς της παγκόσμιας αύξησης του πληθωρισμού, η απειλή μιας πιο παρατεταμένης περιόδου πιέσεων στις τιμές λόγω των δασμών είναι «κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσοχή σε έναν κόσμο όπου ο πληθωρισμός δεν έχει επιστρέψει στο 2%».
Οι προσδοκίες των νοικοκυριών για τον πληθωρισμό εκτοξεύτηκαν μετά την ανακοίνωση των «αμοιβαίων» δασμών από τον Τραμπ στις 2 Απριλίου, με τις δημοσκοπήσεις του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν για τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό να φτάνουν σε επίπεδα που είχαν να σημειωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Έκτοτε, έχουν υποχωρήσει μετά την αποκλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, αλλά παραμένουν σε επίπεδα που υπερβαίνουν το διπλάσιο του στόχου της Fed για 2%. Η Fed έχει τονίσει ότι τα μέτρα που βασίζονται στην αγορά συνεχίζουν να δείχνουν ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό μεταξύ των επενδυτών στις ΗΠΑ παραμένουν σταθερές.
Στην τελευταία της συνεδρίαση νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Τράπεζα της Αγγλίας επεσήμανε επίσης τους κινδύνους που περιβάλλουν τις «αυξημένες» προσδοκίες για τον πληθωρισμό των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, με τις ανησυχίες για ένα πετρελαϊκό σοκ να προκύπτουν από τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή να προσθέτουν στους λόγους για να είμαστε σε εγρήγορση.
Απόδοση – Επιμέλεια: ΤΑΤΙΑΝΗ ΣΑΓΙΕΧ
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
