Οι τράπεζες προσπαθούν να προλάβουν μια από τις πιο καυτές τάσεις στη χρηματοδότηση των καταναλωτών και να αποτρέψουν τον ανταγωνισμό από τις νεοφυείς επιχειρήσεις fintech, επιτρέποντας στους πελάτες να αγοράζουν ό,τι θέλουν όταν το θέλουν και να πληρώνουν αργότερα με δόσεις – συνήθως άτοκα.
Η JPMorgan ανακοίνωσε μια νέα συνεργασία με την Klarna τον Φεβρουάριο για να προσφέρει τα δάνεια με δόσεις στους 900.000 επιχειρηματικούς πελάτες της, αφού εισήγαγε τις λεγόμενες επιλογές «αγοράζω τώρα, πληρώνω αργότερα» για τους πελάτες της με καταναλωτικές κάρτες πριν από μερικά χρόνια. *
Η Citigroup, επίσης, προσφέρει δάνεια με αναστολή πληρωμής τόσο στους πελάτες της όσο και μέσω των εμπόρων λιανικής πώλησης. Η Citi άρχισε να προσφέρει δάνεια με αναβολή πληρωμής μέσω του Apple Pay τον Ιανουάριο, η πρώτη μεγάλη τράπεζα που συνεργάζεται με την κατασκευάστρια εταιρεία του iPhone για να το πράξει. Ο δανειστής υπέγραψε επίσης 195 εμπόρους στις ΗΠΑ για να προσφέρουν απευθείας στους πελάτες τους την επιλογή αναβολής πληρωμής Citi Pay, η οποία ξεκίνησε πριν από λίγο περισσότερο από ένα χρόνο.
Οι μεγάλες τράπεζες επιδιώκουν να επεκταθούν στον αναπτυσσόμενο αυτό τομέα, καθώς οι κανονισμοί που περιόριζαν τον δανεισμό με αναβαλλόμενες πληρωμές και τις χρεώσεις που μπορούν να χρεώνουν οι πάροχοι καταργούνται.
Έρχεται επίσης σε μια εποχή που η λιανική τραπεζική δραστηριότητα των μεγάλων τραπεζών δέχεται πιέσεις από τα συνεχιζόμενα υψηλά επιτόκια και τον αυξανόμενο ανταγωνισμό από τις fintechs. Σε ορισμένες περιπτώσεις, επιδιώκουν να προσφέρουν την υπηρεσία αυτή ως μέσο απώλειας για να προσελκύσουν τους καταναλωτές σε λογαριασμούς επιταγών και ταμιευτηρίου που παράγουν τέλη.
«Αυτός είναι ένας από τους μεγάλους λόγους για τους οποίους οι τράπεζες έχουν χάσει κάποιο μερίδιο αγοράς από τις fintechs, οπότε πρόκειται εν μέρει για μια αμυντική κίνηση», δήλωσε ο Aaron McPherson, ιδρυτής της AFM Consulting. «Θα ακολουθήσουν και άλλες τράπεζες».
Για παράδειγμα, τα κέρδη για το τμήμα προσωπικής τραπεζικής της Citi στις ΗΠΑ, το οποίο περιλαμβάνει τις πιστωτικές κάρτες και το εγχώριο δίκτυο λιανικής τραπεζικής της, μειώθηκαν κατά 24% το 2024, κυρίως λόγω της αύξησης των καθυστερήσεων στις πιστωτικές κάρτες. Το τμήμα είχε πέρυσι απόδοση επί των ενσώματων κοινών μετοχών 5,5%, περίπου το ήμισυ του στόχου του 2026 που έχει θέσει η διευθύνουσα σύμβουλος της Citi Τζέιν Φρέιζερ για ολόκληρο τον όμιλο μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.
Ένας από τους λόγους της πτώσης ήταν η αύξηση των αναβαλλόμενων πληρωμών, η οποία αφαιρεί δουλειές από τα ιδιαίτερα κερδοφόρα τμήματα πιστωτικών καρτών των τραπεζών. Τα δάνεια με δόσεις κατανέμονται γενικά σε τέσσερις πληρωμές και χρεώνουν τους καταναλωτές με ελάχιστους ή καθόλου τόκους.
Τα κέρδη προέρχονται γενικά από τους λιανοπωλητές, οι οποίοι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν μια αμοιβή σε αντάλλαγμα για την ώθηση που λαμβάνουν από τις πωλήσεις και για την ανάληψη του κινδύνου ότι ορισμένα από αυτά τα δάνεια δεν θα εξοφληθούν.
Όμως οι αμοιβές αυτές τείνουν να είναι πολύ μικρότερες από αυτές που πληρώνουν οι τράπεζες από τους καταναλωτές που χρησιμοποιούν πιστωτικές κάρτες.
Οι αναβαλλόμενες πληρωμές δεν είναι πάντα άτοκες. Τα δάνεια με δόσεις διάρκειας μεγαλύτερης των τεσσάρων μηνών φέρουν συχνά χρεώσεις τόκων ενσωματωμένες σε αυτό που πρέπει να πληρώσουν οι καταναλωτές. Οι τράπεζες και οι δανειστές μπορούν επίσης να επιβάλλουν τέλη καθυστέρησης και άλλες πιθανές χρεώσεις.
Η εταιρεία ερευνών Emarketer εκτιμά ότι τα δάνεια με αναβολή πληρωμής χρηματοδότησαν αγορές ύψους 94 δισ. δολαρίων πέρυσι, ποσό που εξακολουθεί να αποτελεί μόνο ένα κλάσμα των συνολικών ετήσιων λιανικών πωλήσεων των ΗΠΑ που ξεπερνούν τα 7 δισ. δολάρια, αλλά θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 50% μέχρι το τέλος του 2028, προσελκύοντας περισσότερους από 100 εκατ. χρήστες στη χώρα.
Ο δανειστής αναβαλλόμενων πληρωμών Klarna αναμένεται να ολοκληρώσει την πολυαναμενόμενη αρχική δημόσια προσφορά αργότερα εντός του έτους, η οποία θα μπορούσε να αποτιμήσει την αξία της fintech με έδρα τη Σουηδία σε περισσότερα από 15 δισ. δολάρια. Οι μετοχές της Affirm έχουν σχεδόν διπλασιαστεί τον τελευταίο χρόνο στα 60 δολάρια, δίνοντάς της χρηματιστηριακή αξία 19 δισ. δολαρίων.
Τα στελέχη της Affirm έχουν δηλώσει ότι η αποστολή τους είναι να εξαλείψουν τις παραδοσιακές πιστωτικές κάρτες και άλλες μορφές ανακυκλούμενης πίστωσης, οι οποίες φέρουν υψηλά επιτόκια και οι επικριτές λένε ότι μπορούν να παγιδεύσουν τους δανειολήπτες με χρέη που δεν είναι ποτέ σε θέση να αποπληρώσουν.
Δεν ακολούθησαν όλες οι τράπεζες. Η Bank of America και η Wells Fargo έχουν ως επί το πλείστον αποφύγει τον χώρο των αναβαλλόμενων πληρωμών.
Η Citizens, με έδρα το Ρόουντ Άιλαντ, η οποία κατατάσσεται ως ο 15ος μεγαλύτερος δανειστής των ΗΠΑ, ήταν μία από τις πρώτες μεγάλες τράπεζες που αγκάλιασαν τον δανεισμό με αναβαλλόμενες πληρωμές. Πρόσφατα, όμως, τα στελέχη της αποσύρθηκαν από τον καταναλωτικό δανεισμό με δόσεις, λέγοντας ότι δεν είχε μεγάλη επιτυχία στη μετατροπή των αναβαλλόμενων πληρωμών σε χρήστες ταμιευτηρίου ή τσεκάρικου λογαριασμού.
Μεταξύ των μεγάλων τραπεζών, ωστόσο, η Citi επιδιώκει να ανταγωνιστεί πιο άμεσα τις fintechs. Παράλληλα με την προσφορά επιλογών πληρωμής σε βάθος χρόνου για τους πελάτες της, η εταιρεία συνάπτει νέα δάνεια με δόσεις για πελάτες που δεν έχουν λογαριασμό στην τράπεζα ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν έχουν καθόλου τραπεζικό λογαριασμό.
Η Citi σκοπεύει να διενεργεί πλήρεις πιστωτικούς ελέγχους πριν από τη χορήγηση των δανείων με δόσεις, σε αντίθεση με ορισμένους ανταγωνιστές της fintech, καθώς και να αναφέρει τα ιστορικά πληρωμών στα πιστωτικά γραφεία. Αυτό είναι κάτι για το οποίο είχε πιέσει προηγουμένως ο εποπτικός φορέας, το Consumer Financial Protection Bureau, αλλά πολλοί στον χώρο των αναβαλλόμενων πληρωμών δίσταζαν να το πράξουν.
«Μέρος της γοητείας των δανειστών αναβαλλόμενων πληρωμών είναι ότι δεν ελέγχουν απαραίτητα την πιστοληπτική σας ικανότητα», δήλωσε ο McPherson. «Το να είναι κανείς πιο συντηρητικός μπορεί να μην τους φέρει τόσες πολλές δουλειές, αλλά πιθανώς να είναι κάτι έξυπνο».
*Αυτή η ιστορία έχει τροποποιηθεί για να διευκρινιστεί ότι η JPM δημιούργησε μια συνεργασία με την Klarna, όχι με την Affirm, τον Φεβρουάριο.
Stephen Gandel, Financial Times
Επιμέλεια – Απόδοση: Τατιανή Σάγιεχ
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
