Μιλάμε για αδύνατη αποστολή. Η αποστολή σας: Ηλεκτρισμός του στόλου δημόσιων λεωφορείων της Ινδίας, που μεταφέρουν 128 εκατομμύρια ανθρώπους την ημέρα. Τα οικονομικά είναι τραγικά. Ένα ηλεκτρονικό λεωφορείο κοστίζει περίπου 15 εκατομμύρια ινδικές ρουπίες (177.000 δολάρια), 2,5 φορές την τιμή ενός μοντέλου ντίζελ. Οι επιβάτες της Ινδίας τείνουν να είναι φτωχοί. Στο Δελχί, πληρώνουν το πολύ 25 ρουπίες, ή 30 ¢, για μια βόλτα. Οι γυναίκες δεν πληρώνουν τίποτα.
Η προοπτική έκανε την Mahua Acharya να πονάει στο στομάχι. Φαινόταν ότι απαιτούσε τους πόρους μιας πολυεθνικής εταιρείας. Αλλά η Acharya διοικούσε την Convergence Energy Services Ltd., ή CESL, μια μικρή κρατική εταιρεία που δεσμεύτηκε να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα. «Ήθελα πρόσβαση στην κλίμακα», λέει. «Πραγματικά με ταλαιπώρησε».
Το 2021, η Acharya βρήκε έναν τρόπο να πετύχει αυτό το βάρος. Συνδύασε πέντε μεγάλες πόλεις για δύο γιγάντιες αγορές λεωφορείων. Η CESL το ονόμασε Grand Challenge, μια πράξη οικονομικής αλχημείας που τελικά θα έφερνε 12.000 στο δρόμο με μικρό αρχικό κόστος. Αντί να αγοράζουν λεωφορεία, το Νέο Δελχί, η Καλκούτα και οι άλλες πόλεις θα προσέφεραν σε ιδιωτικές εταιρείες την ευκαιρία να εκτελούν ολόκληρο το λεωφορείο για 12 χρόνια.
Κάθε πόλη θα καθόριζε το μέγεθος του στόλου που αναζητούσε. Και κάθε κατασκευαστής —συμπεριλαμβανομένης της Tata Motors Ltd., της μεγαλύτερης κατασκευάστριας λεωφορείων της Ινδίας— συγκέντρωσε μια κοινοπραξία φορέων για να παρέχει στους οδηγούς, ηλεκτρονικά λεωφορεία, αντικαταστάσεις μπαταριών, σταθμούς φόρτισης και συντήρηση. Οι ομάδες θα ανταγωνίζονταν για ένα συμβόλαιο που καθόριζε μια τιμή ανά χιλιόμετρο. Κάθε συμβόλαιο ήταν τόσο μεγάλο (48,7 εκατομμύρια ρουπίες ανά λεωφορείο κατά τη διάρκεια των δώδεκα ετών) που άξιζε μια ματιά, ακόμη και για την Tata.
Οι δήμοι κατέληξαν να πληρώνουν μόλις 49 ρουπίες ανά χιλιόμετρο, 27% λιγότερο από το κόστος λειτουργίας με συμπιεσμένο φυσικό αέριο χωρίς την ανάγκη επιδοτήσεων. Το μοντέλο pay-as-you-go της Acharya βοήθησε τις πόλεις να θέσουν σε λειτουργία 29.000 ηλεκτρονικά λεωφορεία, από λιγότερα από 500 πριν από τέσσερα χρόνια.
Τα τιρκουάζ λεωφορεία, κλιματιζόμενα και με σύστημα έκδοσης εισιτηρίων που βασίζεται σε εφαρμογές, έχουν γίνει συνηθισμένο θέαμα στο Δελχί, μετακινώντας χιλιάδες ανθρώπους καθημερινά. «Η Μεγάλη Πρόκληση ήταν μια μετασχηματιστική πρωτοβουλία για τον τομέα των ηλεκτρονικών λεωφορείων της Ινδίας», λέει ο Akshima Ghate, διευθύνων σύμβουλος του προγράμματος Ινδίας στη μη κερδοσκοπική RMI με έδρα το Κολοράντο, το οποίο εστιάζει στην καθαρή ενέργεια. Το Δελχί στοχεύει να γίνει 80% ηλεκτρικό μέχρι το 2025.
Η προσέγγιση της Acharya θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για το κλίμα και τις μεταφορές σε όλο τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Εννέα χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας, της Κένυας και του Μεξικού, καθώς και η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθούν να επαναλάβουν την προσέγγισή της, μεταξύ άλλων, λέει η Acharya.
Οι κατασκευαστές πούλησαν περίπου 50.000 ηλεκτρονικά λεωφορεία το 2023, αντιπροσωπεύοντας μόνο το 3% των πωλήσεων του τμήματος, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), έναν διακυβερνητικό όμιλο με έδρα το Παρίσι. Η Κίνα αντιπροσώπευε το 60%. Αλλά οι πλουσιότερες χώρες, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, πιέζουν να καλύψουν τη διαφορά. Στη Νέα Υόρκη, η Μητροπολιτική Αρχή Μεταφορών σχεδιάζει να ηλεκτροδοτήσει ολόκληρο τον στόλο των 5.800 ατόμων έως το 2040. Το Λονδίνο αναμένει να κάνει το ίδιο μέχρι το 2034. «Μάλλον δεν θα το προσέξατε γιατί φαίνονται ίδια, το παλιό κόκκινο διώροφο λεωφορείο», λέει ο Peter Wells, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας της Αυτοκινητοβιομηχανίας στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ στην Ουαλία.
Τα ηλεκτρονικά λεωφορεία αντιπροσωπεύουν το έργο υψηλότερου προφίλ της CESL. Ιδρύθηκε το 2020 με στόχο να βοηθήσει την Ινδία να φτάσει τις καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2070, η κρατική εταιρεία έχει επίσης διανείμει ηλιακή ενέργεια και ενεργειακά αποδοτικούς λαμπτήρες LED σε αγροτικές περιοχές.
Σε ένα ζεστό βράδυ στο Νότιο Δελχί, η Άννα Μπρίγκετ Μιντζ δείχνει την υπόσχεση του προγράμματος καθώς ξεκινά τη μετακίνηση προς το σπίτι της. Στις 5:30 μ.μ., όταν φεύγει από την οικογένεια στην οποία εργάζεται ως μαγείρισσα και καθαρίστρια, ο αέρας είναι πυκνός με αιθαλομίχλη και σκόνη από αυτοκίνητα που τρέχουν με ταχύτητα στον κεντρικό δρόμο. Το παλιό πορτοκαλί λεωφορείο στο οποίο επιβιβάζεται πηδάει σε κάθε χτύπημα στο δρόμο. Τα ηλεκτρικά λεωφορεία είναι πιο γρήγορα και πιο ομαλά. «Απλώς κάνει ζουμ με υψηλή ταχύτητα σαν τρένο του μετρό και πριν το καταλάβω, το ταξίδι έχει τελειώσει», λέει. Τα λεωφορεία είναι ιδιαίτερα φιλικά προς τις γυναίκες. Έχουν ροζ θέσεις που προορίζονται για γυναίκες και ρυθμιζόμενα καθίσματα για οδηγούς, επομένως οι γυναίκες μπορούν πλέον να υποβάλουν αίτηση.
Ωστόσο, τα ηλεκτρονικά λεωφορεία αντιμετωπίζουν αντιδράσεις, ιδιαίτερα από εκείνους των οποίων τα προς το ζην απειλούνται. Ο Lalit Chaudhary, πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων του Delhi Transport Corp. (DTC), λέει ότι οι οδηγοί ανησυχούν για τις ιδιωτικές εταιρείες και όχι για την ιδιοκτησία και τη λειτουργία των ηλεκτρικών λεωφορείων από την κυβέρνηση, επειδή ο δημόσιος τομέας προσφέρει ασφάλεια εργασίας. «Υπάρχει φόβος ότι τα προγράμματα οδήγησης DTC θα αντικατασταθούν με ιδιωτικούς οδηγούς τελικά», λέει.
Ο Kamal Kishore Chatiwal, διευθύνων σύμβουλος του διανομέα Indraprastha Gas Ltd., σημειώνει ότι το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας της Ινδίας προέρχεται από άνθρακα, ο οποίος είναι πιο βρώμικος από το υγροποιημένο φυσικό αέριο, και λέει ότι οποιαδήποτε στροφή προς την ηλεκτροδότηση δεν έχει κανένα οικονομικό νόημα επειδή υποστηρίζεται από υψηλές επιδοτήσεις: Η άποψη είναι ότι, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η ηλεκτροκίνηση του εμπορικού τομέα δεν αποτελεί επιλογή. Το LNG είναι η μόνη επιλογή σε όλο τον κόσμο».
Η Ινδία φιλοξενεί τις πιο μολυσμένες πόλεις του κόσμου, όπου εκατομμύρια πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο από την εισπνοή τοξικού αέρα. Το πρόβλημα αναμένεται να επιδεινωθεί καθώς περισσότερα αυτοκίνητα και φορτηγά βγαίνουν στο δρόμο. Η Ινδία προβλέπεται να ξεπεράσει την Κίνα ως η κύρια πηγή αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου τα επόμενα 10 χρόνια, σύμφωνα με τον ΔΟΕ, και η Ινδία καλύπτει το 88% των αναγκών της σε πετρέλαιο από εισαγωγές. Η έκρηξη των ιδιωτικών μεταφορών θα αυξήσει την εξάρτησή τους από ξένους προμηθευτές και την έκθεσή τους σε κραδασμούς τιμών.
Στην Ινδία και αλλού, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα άργησαν να απογειωθούν λόγω των υψηλών τιμών των μπαταριών, του ανεπαρκώς αναπτυγμένου δικτύου φόρτισης και των καταναλωτών που διστάζουν να πληρώσουν το πρόσθετο κόστος ενός καθαρού οχήματος. Από τα περισσότερα από 700.000 λεωφορεία που πωλήθηκαν την τελευταία δεκαετία, το 82% είναι πετρελαιοκίνητα και μόνο το 1% είναι ηλεκτρικά. Η κυριαρχία της Κίνας στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων, από τα ορυκτά έως τα πακέτα μπαταριών, προκαλεί επίσης την Ινδία, της οποίας ο ταλαιπωρημένος μεταποιητικός τομέας εξαρτάται από τον εχθρικό γείτονά της (οι συνοριακές διαφορές των χωρών έχουν οδηγήσει σε βία) και φιλοδοξεί να απογαλακτιστεί από την επιρροή της.
Προηγούμενα έργα, όπως η Ταχύτερη Υιοθέτηση και Κατασκευή Ηλεκτρικών Οχημάτων (FAME) από την κυβέρνηση, απέδωσαν μικτά αποτελέσματα. Το 2019 μια δεύτερη φάση προσέφερε έναν προϋπολογισμό κινήτρων 100 δισεκατομμυρίων ρουπιών, αλλά επέβαλλε μεγαλύτερη χρήση εξαρτημάτων που κατασκευάζονται στην Ινδία. Το πρόβλημα: Η πλειοψηφία των εξαρτημάτων αυτοκινήτων που χρησιμοποιούνται στη χώρα εξακολουθούν να προέρχονται από την Κίνα. Η ηλεκτροκίνηση λειτούργησε καλύτερα για τα ηλεκτρονικά λεωφορεία επειδή οι τοπικοί κατασκευαστές μπορούσαν να καλύψουν τη ζήτηση.
Αν και το FAME βοήθησε στην πληρωμή του λεωφορείου, το Grand Challenge βοήθησε τις πόλεις να σχεδιάσουν ένα πιο καθαρό σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της καθοδήγησης σε διαδρομές, λέει ο Pawan Mulukutla του World Resources Institute, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης ενέργειας και περιβάλλοντος. Ο Mulukutla, διευθυντής του προγράμματος μεταφορών, καθαρού αέρα και υδρογόνου της WRI της Ινδίας, συνεργάστηκε με την Acharya στο σχεδιασμό του συστήματος προμηθειών λεωφορείων.
Στο πλαίσιο του Grand Challenge, η παραλιακή πόλη Surat εξασφάλισε 150 ηλεκτρονικά λεωφορεία. Ο Shalini Agarwal, δημοτικός επίτροπος του Surat -όπως ένας διευθυντής πόλης των ΗΠΑ- λέει ότι τα διδάγματα από αυτή την εμπειρία βοήθησαν τη διοίκηση να επεκτείνει μόνη της τον στόλο. «Από τα 1.100 λεωφορεία μας, τα 450 είναι τώρα ηλεκτρικά και μέχρι το 2027 σκοπεύουμε να τα μετατρέψουμε όλα», λέει. Η αλλαγή δεν ήταν εύκολη. Χωρίς σταθμούς φόρτισης, εξειδικευμένους αγωγούς ή χειριστές συντήρησης, δεν μπορείτε να θέσετε σε κίνηση τον στόλο σας, λέει. «Αρχικά η κυβέρνηση μας υποστήριξε με την προμήθεια λεωφορείων, αλλά αργότερα μας έδωσαν ένα πρότυπο συμβόλαιο, το οποίο είχε επίσης ενσωματωμένες υπηρεσίες συντήρησης και λειτουργίας», λέει ο Agarwal. Κατά την άποψή της, αυτό το «κρατώντας το χέρι» έθεσε σε κίνηση τη μετάβαση των ηλεκτρικών οχημάτων του Surat.
Μια πρόσφατη καθημερινή σε ένα εργοστάσιο της Tata Motors, η Acharya, 47 ετών, ρώτησε τους διευθυντές του εργοστασίου για ένα νέο ηλεκτρονικό λεωφορείο, με το μωβ φόρεμά της να ξεχωρίζει ανάμεσα στις σιωπηλές στολές των γύρω ανδρών εργατών. Όταν βαφτούν μπλε και εφοδιαστούν με φώτα και ένα δεύτερο σετ μπαταριών, αυτά τα οχήματα θα ταξιδέψουν από αυτό το εργοστάσιο στη βόρεια πόλη Lucknow στην πρωτεύουσα της Ινδίας, το Νέο Δελχί.
Το ιστορικό της Acharya τη βοήθησε να διαπραγματευτεί αυτόν τον κόσμο της κυβέρνησης, της βιομηχανίας, των οικονομικών και της τεχνολογίας. Κόρη ενός αξιωματούχου της Παγκόσμιας Τράπεζας που εδρεύει στην Τανζανία, φοίτησε στο ελίτ οικοτροφείο Rishi Valley, φωλιασμένο σε μια δασώδη γωνιά της νότιας πολιτείας Άντρα Πραντές. Εμπνευσμένο από τη φιλοσοφία του πνευματικού ηγέτη του 20ου αιώνα Jiddu Krishnamurti, το σχολείο εστιάζει σε μια παγκόσμια προοπτική και μια αίσθηση ενότητας με τη φύση. Η Acharya απέκτησε μεταπτυχιακό στην περιβαλλοντική διαχείριση από το Πανεπιστήμιο Yale, όπου έγραψε τη διατριβή της σχετικά με το πώς οι εταιρικές δομές μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση περιβαλλοντικών προβλημάτων. «Η κυβέρνηση έχει έναν ρόλο να παίξει στη δημιουργία αγορών, στον καθορισμό των συνόρων και στη συνέχεια στην παρακολούθηση τους», λέει. «Είναι δουλειά της ιδιωτικής επιχείρησης να επενδύει και να δραστηριοποιείται σε αυτές τις αγορές».
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Acharya, όπως και ο πατέρας της, εντάχθηκε στην Παγκόσμια Τράπεζα. Εκεί βοήθησε στην ανάπτυξη τυποποιημένων μετρήσεων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για εταιρείες πριν φύγει για να εργαστεί για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα για τον ιδιωτικό τομέα. Το 2020 ανέλαβε τον κυβερνητικό της ρόλο στην CESL, τη δημόσια εταιρεία μεταφορών. «Η οικονομική θυσία ήταν τεράστια», λέει. «Κέρδισα το ένα τρίτο από αυτά που είχα συνηθίσει να φτιάχνω». Τελικά ο αργός ρυθμός του κυβερνητικού έργου την απογοήτευσε. Το 2023 άφησε την ενεργειακή υπηρεσία και ένα χρόνο αργότερα ίδρυσε την Intent, μια εταιρεία σχεδιασμού και συμβούλων που στοχεύει να φέρει τη στρατηγική χύδην αγοράς στους ιδιωτικούς φορείς εκμετάλλευσης λεωφορείων της Ινδίας.
Μόλις τεθεί σε λειτουργία, η Intent σχεδιάζει να βοηθήσει τις εταιρείες να παραδίδουν τουλάχιστον 1.000 λεωφορεία και τον ίδιο αριθμό φορτηγών ετησίως στην Ινδία, καθώς και 25.000 rickshaw και 500 μεγαβάτ κατανεμημένης ηλιακής ενέργειας για την τροφοδοσία όλων. Επί του παρόντος, η Ινδία διαθέτει 150.000 δημόσια λεωφορεία και περίπου 1,5 εκατομμύριο ανήκουν σε ιδιωτικές εταιρείες, που καλύπτουν κυρίως δρομολόγια υπεραστικών, λέει ο Acharya. «Υπάρχει ενδιαφέρον να περάσουμε στον ηλεκτρισμό, εκτός από τα ίδια εμπόδια κόστους μπαίνουν στο παιχνίδι», λέει.
Η Intent θα σχεδιάσει μια τυποποιημένη σύμβαση και θα εντοπίσει εταιρείες που μπορούν να εκτελέσουν όλες τις προδιαγραφές της, συμπεριλαμβανομένων των λειτουργιών και της συντήρησης. Είναι πολύ μεγαλύτερη πρόκληση από τις αγορές σε όλη την πόλη, λέει ο Acharya, επειδή ο μέσος χειριστής έχει μόνο 10 έως 15 λεωφορεία. «Δεν έχει ξαναγίνει ποτέ», λέει.
Τότε θα κοιτάξει στον υπόλοιπο αναπτυσσόμενο κόσμο. «Δεν έχει νόημα να εφεύρουμε ξανά τον τροχό», λέει. «Έχετε πολυσύχναστες πόλεις, το ίδιο και η Ινδία. Και συχνά υπάρχει και το θέμα της οικονομικής τιμής. Έτσι, εάν είστε μια χώρα που είναι πρόθυμη να εργαστεί σε μεγάλη κλίμακα, τότε, hey, όλα τα χέρια στο κατάστρωμα είναι ευπρόσδεκτα».
Del Bello is a commodities and energy editor in New Delhi
πηγή: www.bloomberg.com
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
