Το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης της Meta για το κλίμα δημιούργησε ψευδείς ελπίδες για την απομάκρυνση του CO₂, σύμφωνα με επιστήμονες

Η Meta κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε εσφαλμένα δεδομένα για την εκπαίδευση ενός εργαλείου τεχνητής νοημοσύνης για το κλίμα, με επιστήμονες να ισχυρίζονται ότι ο όμιλος Big Tech δημιούργησε ψευδείς ελπίδες σχετικά με τη δυνατότητα απομάκρυνσης του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα σε μεγάλη κλίμακα.

Η εταιρεία τεχνολογίας δήλωσε πέρυσι ότι βοήθησε τους ερευνητές να επιλύσουν το δύσκολο πρόβλημα της αναγνώρισης υλικών που απομακρύνουν αποτελεσματικά το διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα, δημοσιεύοντας ένα «πρωτοποριακό» σύνολο δεδομένων, με βάση το οποίο εκπαίδευσε επίσης δωρεάν μοντέλα μηχανικής μάθησης.

Ωστόσο, κανένα από τα 135 υλικά που, σύμφωνα με την έρευνα της Meta, μπορούσαν να δεσμεύσουν «ισχυρά» το CO₂, δεν είχε αυτό το χαρακτηριστικό, ενώ μερικά δεν υπήρχαν καν, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου Heriot-Watt και του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Λωζάνης (EPFL).

«Μακάρι να είχαν υπολογίσει λίγο λιγότερο και να είχαν σκεφτεί λίγο περισσότερο», δήλωσε ο Berend Smit, καθηγητής χημικής μηχανικής στο EPFL, περιγράφοντας ορισμένα από τα αποτελέσματα της Meta ως «ανοησίες». «Έχεις την εντύπωση ότι η νοοτροπία των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας είναι να κάνουν πρώτα και να σκέφτονται μετά».

Η Meta απάντησε ότι τα δεδομένα της βασίζονταν σε «έγκυρους υπολογισμούς χρήσιμους για την εκπαίδευση μοντέλων μηχανικής μάθησης». Πρόσθεσε ότι «πιστεύει από καιρό στην τεχνολογία ανοιχτού κώδικα… επειδή αυτή η προσέγγιση προάγει τη συνεργασία και την καινοτομία».

Οι εταιρείες τεχνολογίας έχουν επενδύσει στη μείωση του κόστους των τεχνικών απομάκρυνσης του CO₂, όπως η άμεση δέσμευση του αέρα (DAC), καθώς προετοιμάζονται να αντισταθμίσουν το δικό τους αποτύπωμα άνθρακα, το οποίο έχει αυξηθεί καθώς αγωνίζονται να κατασκευάσουν εργαλεία γενετικής τεχνητής νοημοσύνης.

Αν και η DAC δεν λειτουργεί ακόμη σε μεγάλη κλίμακα, η Microsoft είναι ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές του τομέα, ενώ η Meta έχει δεσμευτεί να αγοράσει πιστώσεις από νεοσύστατες επιχειρήσεις που την αναπτύσσουν.

Τα ευρήματα των επιστημόνων της Meta και του Georgia Institute of Technology δημοσιεύθηκαν πέρυσι σε ένα επιστημονικό περιοδικό της American Chemical Society.

Ο A.J. Medford, αναπληρωτής καθηγητής στο Georgia Tech που συνέβαλε στη συγγραφή της μελέτης, δήλωσε ότι η κριτική δεν είχε κατανοήσει το νόημα της έρευνας. Είπε ότι η ομάδα δεν είχε ως στόχο «να προσδιορίσει με βεβαιότητα νέα υλικά», αλλά να πειραματιστεί με πιο εξελιγμένες τεχνικές διαλογής υλικών, καθώς και να εντοπίσει νέες προκλήσεις και ερωτήματα για τον τομέα.

Μετά από 40 εκατομμύρια υπολογισμούς στον τομέα της κβαντικής μηχανικής, η ομάδα της Meta δημιούργησε μια βάση δεδομένων χημικών δομών γνωστών ως μεταλλικά-οργανικά πλαίσια, τα οποία, σύμφωνα με τις προβλέψεις της, θα μπορούσαν να προσελκύουν σε μεγάλο βαθμό το CO₂, χωρίς να προσελκύουν άλλα συστατικά του αέρα, όπως ο υδρατμός.

Το έργο απαιτούσε εκατοντάδες φορές περισσότερους υπολογιστές από όσους διαθέτει ένα μέσο ακαδημαϊκό εργαστήριο υπολογιστών σε ένα χρόνο, σύμφωνα με τον Meta. Τα δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια για την εκπαίδευση ενός «μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης που είναι κατά τάξεις μεγέθους ταχύτερο από τις υπάρχουσες προσομοιώσεις χημείας», με σκοπό τον εντοπισμό περαιτέρω υποσχόμενων υλικών, σύμφωνα με την εταιρεία.

Ερευνητές που προσπάθησαν να αναπαράγουν τα αποτελέσματα δήλωσαν ότι η ομάδα της Meta είχε υπερεκτιμήσει τις ικανότητες σύνδεσης των υλικών με το CO₂ και ότι τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα δεν ήταν κατάλληλα για τον σκοπό αυτό. Ένα βασικό πρόβλημα ήταν η χρήση λανθασμένα περιγραφόμενων χημικών στοιχείων από μια ακαδημαϊκή βάση δεδομένων που είχε ενημερωθεί έκτοτε, υποστήριξαν.

Η Meta δήλωσε ότι τα υλικά είχαν αναγνωριστεί μόνο ως «πολλά υποσχόμενα και άξια πιο διεξοδικής εξέτασης».

Πρόσθεσε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι υπολογισμοί στο σύνολο των δεδομένων «αντιστοιχούν σε μη εύλογες ή εξαιρετικά ασταθείς δομές λόγω της ηλεκτρονικής τους διαμόρφωσης ή για άλλους λόγους» και ότι οι συγγραφείς το είχαν αποκαλύψει.

Η περικοπή των επιδοτήσεων για έργα καθαρής ενέργειας στις ΗΠΑ από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει προκαλέσει ανησυχία στον τομέα της δέσμευσης άνθρακα, αν και οι φορολογικές ελαφρύνσεις για την τεχνολογία προστατεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό στο νομοσχέδιο για τους φόρους και τις δαπάνες.

Η Climeworks, πρωτοπόρος στην τεχνολογία άμεσης δέσμευσης του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, η οποία δεν βασίζεται στα υλικά που προσδιόρισε η ομάδα της Meta, ανακοίνωσε τον Μάιο ότι είχε προχωρήσει σε περικοπή περισσότερων από 100 θέσεων εργασίας. Ωστόσο, την Τετάρτη, η Climeworks ανακοίνωσε ότι είχε ξεπεράσει το 1 δισ. δολάρια σε χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια, κάτι που, σύμφωνα με την εταιρεία, αποτελεί ένδειξη της εμπιστοσύνης των επενδυτών.

Ο Wijnand Stoefs, υπεύθυνος πολιτικής για την απομάκρυνση του άνθρακα στη μη κερδοσκοπική οργάνωση Carbon Market Watch, δήλωσε ότι η τεχνολογία DAC έχει «υπερβολικά υπερεκτιμηθεί» από τεχνολογικούς ομίλους, συμπεριλαμβανομένης της Meta. Το υψηλό κόστος και οι ενεργειακές ανάγκες της τεχνολογίας σε σύγκριση με την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με καθαρή ενέργεια σημαίνουν ότι οι υποστηρικτές της αντιμετωπίζουν μια «βαθιά κρίση».

Ωστόσο, οι επιστήμονες χαιρέτισαν τις προσπάθειες της Meta να αντιμετωπίσει ένα δαπανηρό και πολύπλοκο ερευνητικό ζήτημα που απασχολεί τους χημικούς που ασχολούνται με το κλίμα.

«Δημοσιεύοντας τα πάντα ανοιχτά, η Meta έδωσε τη δυνατότητα στην ερευνητική κοινότητα να ερευνήσει και να δημιουργήσει καλύτερα εργαλεία», δήλωσε η Susana Garcia, καθηγήτρια χημικής και διεργασιακής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Heriot-Watt.

Απόδοση – Επιμέλεια: ΤΑΤΙΑΝΗ ΣΑΓΙΕΧ

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο