Υπό τη σκιά της νέας βίας στη Μέση Ανατολή και με οικοδεσπότη μια χώρα που ακόμη ανακάμπτει από σεισμό, ολοκληρώθηκε το Σάββατο η εβδομαδιαία ετήσια συνεδρίαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Οι συζητήσεις στη μαροκινή πόλη του Μαρακές κυμάνθηκαν από τις προοπτικές μιας παγκόσμιας οικονομίας που επιβαρύνεται από το χρέος, τον πληθωρισμό και τις συγκρούσεις έως το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών και τις παραπαίουσες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ακολουθούν τα κύρια συμπεράσματα:
Οι νέες προοπτικές του ΔΝΤ – που υπογράφηκαν πριν από την κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς – βλέπουν επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης από 3,5% πέρυσι σε 3% φέτος και 2,9% του χρόνου, δηλαδή μείωση κατά 0,1% από την προηγούμενη εκτίμηση για το 2024.
Ο παγκόσμιος πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί από 6,9% φέτος σε 5,8% το επόμενο έτος. Οι κεντρικοί τραπεζίτες εξέφρασαν την ετοιμότητά τους να τερματίσουν τις αυξήσεις των επιτοκίων, αν το επιτρέψουν οι συνθήκες, ελπίζοντας ότι ο πληθωρισμός μπορεί τελικά να τιθασευτεί χωρίς «ανώμαλη» προσγείωση.
Οι περισσότεροι συμφώνησαν ότι είναι πολύ νωρίς για να πούμε πώς οι διαμάχες στη Μέση Ανατολή θα επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομία, την οποία ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Pierre-Olivier Gourinchas περιέγραψε ως “κουτσαίνοντας, όχι σπριντάροντας”.
Το μεγάλο βάρος του χρέους των προηγμένων οικονομιών – από τις Ηνωμένες Πολιτείες έως την Κίνα και την Ιταλία – ήταν ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στις συνεδριάσεις, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν αφού οι χρηματοπιστωτικές αγορές τις τελευταίες εβδομάδες ώθησαν τις αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων σε υψηλότερα επίπεδα. Ο διοικητής της ιταλικής κεντρικής τράπεζας Ignazio Visco δήλωσε ότι υπάρχει η εντύπωση ότι οι αγορές “επανεκτιμούν το term premium”, καθώς οι επενδυτές γίνονται πιο νευρικοί όσον αφορά τη διακράτηση μακροπρόθεσμου χρέους.
Η πρόεδρος της JPMorgan και υπεύθυνη για την παγκόσμια έρευνα Joyce Chang το έθεσε με άλλο τρόπο. “Οι εκδικητές των ομολόγων επέστρεψαν και η Μεγάλη Μετριοπάθεια έχει τελειώσει”, είπε σε ένα πάνελ για την εποχή των δύο δεκαετιών σχετικής οικονομικής ηρεμίας πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/09.
Ένας τομέας πολιτικής στον οποίο αυτό θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο είναι η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ο Βίτορ Γκασπάρ, επικεφαλής του δημοσιονομικού τμήματος του ΔΝΤ, προειδοποίησε ότι οι τρέχουσες πολιτικές που βασίζονται στις επιδοτήσεις δεν καταφέρνουν να επιτύχουν καθαρές μηδενικές εκπομπές και ότι η επέκτασή τους θα εκτοξεύσει το δημόσιο χρέος. “Οι χώρες θα χρειαστούν ένα νέο μείγμα πολιτικών με την τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στο επίκεντρο”, κατέληξε το Ταμείο.
Συμφωνίες χρέους και μεταρρυθμίσεις
Πέρα από τις μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες, τα υψηλότερα επιτόκια πολιτικής, το ισχυρό δολάριο και οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες αυξάνουν τις προκλήσεις για τον υπόλοιπο κόσμο.
Η Τουρκία βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος καθώς ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ παρουσίασε το μεταρρυθμιστικό της σχέδιο. “Το μεγαλύτερο διαρθρωτικό ζήτημα είναι η μείωση του πληθωρισμού. Και εργάζονται γι’ αυτό”, δήλωσε ο Murat Ulgen, Global Head of Emerging Markets Research της HSBC.
Η Κένυα επιδιώκει να αποφύγει την περιδίνηση σε δυσχερή κατάσταση χρέους και ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας δήλωσε στο Reuters ότι σχεδιάζει την επαναγορά του ενός τετάρτου του διεθνούς ομολόγου της ύψους 2 δισ. δολαρίων που λήγει τον Ιούνιο – ωθώντας το ομόλογο του 2024 σε 1,2 σεντς ανά δολάριο.
Προέκυψε μια συμφωνία αναδιάρθρωσης του χρέους: η Ζάμπια συμφώνησε τελικά ένα μνημόνιο κατανόησης για την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους με τους πιστωτές, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Γαλλίας.
Η πρόοδος στη Σρι Λάνκα ήταν λιγότερο σαφής. Η Σρι Λάνκα δήλωσε την Πέμπτη ότι κατέληξε σε συμφωνία με την Τράπεζα Εξαγωγών-Εισαγωγών της Κίνας που καλύπτει χρέος ύψους περίπου 4,2 δισ. δολαρίων, ενώ οι συνομιλίες με άλλους επίσημους πιστωτές καθυστερούν.
Μειώνονται οι κίνδυνοι
Τα υψηλά επιτόκια θα θέσουν ορισμένους δανειολήπτες σε πιο επισφαλή θέση, προειδοποίησε το ΔΝΤ στην Παγκόσμια Έκθεση για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα. Περίπου το 5% των τραπεζών παγκοσμίως είναι ευάλωτες σε πιέσεις αν τα επιτόκια αυτά παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, εκτιμά η έκθεση, και ένα επιπλέον 30% των τραπεζών – συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τις μεγαλύτερες στον κόσμο – θα είναι ευάλωτες αν η παγκόσμια οικονομία εισέλθει σε μια παρατεταμένη περίοδο χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο αυξανόμενος εμπορικός προστατευτισμός και οι εντάσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας δυσχεραίνουν την επίτευξη συναίνεσης: τελικά, δεν υπήρξε αρκετή συμφωνία για να εκδοθεί το συνηθισμένο τελικό ανακοινωθέν στο τέλος των συναντήσεων.
Πριν από το Μαρακές έγινε πολύς λόγος για την αναμόρφωση του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας ώστε να αντικατοπτρίζουν καλύτερα την ανάδυση οικονομιών όπως η Κίνα και η Βραζιλία. Μια πρόταση των ΗΠΑ να ενισχυθεί η δανειοδοτική δύναμη του ΔΝΤ, αλλά να διατηρηθεί η αναθεώρηση των μελών του ταμείου για αργότερα, κέρδισε ευρεία υποστήριξη. Ένα σύμφωνο που ανακοινώθηκε το Σάββατο έκανε λόγο για μια “ουσιαστική αύξηση” των ποσοστώσεων έως το τέλος του 2023, αλλά έδωσε λίγες άλλες λεπτομέρειες. Οι ομάδες κατά της φτώχειας ήταν επιφυλακτικές για το τι είχε επιτευχθεί.
“Το μεγάλο θέμα αυτής της εβδομάδας είναι ότι οι χώρες της G-7 καλύπτουν με χαρτί τις ρωγμές των διαψευσμένων υποσχέσεων”, δήλωσε η Κέιτ Ντόναλντ, επικεφαλής του γραφείου της Oxfam International στην Ουάσινγκτον. “Παρά το σφίξιμο των χεριών για τα δισεκατομμύρια δολάρια που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της φτώχειας και της κλιματικής κατάρρευσης, δεν υπάρχει κανένα σημάδι για νέα χρήματα”
Πηγή: cnbc.com
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
