Το βάθος της εμπλοκής των ιαπωνικών εταιρειών στην αυτοκινητοβιομηχανία του Μεξικού είναι ορατό στο εργοστάσιο της Ashimori Industry σε ένα τεράστιο βιομηχανικό πάρκο στην πολιτεία Guanajuato, 400 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Πόλης του Μεξικού.
Μια ομάδα εργαζομένων, κυρίως γυναικών, ντυμένων με καπέλα του μπέιζμπολ και γάντια, σκύβουν πάνω από τους σταθμούς εργασίας στο εργοστάσιο, στην καρδιά της αυτοκινητοβιομηχανίας του Μεξικού. Συναρμολογούν μικροσκοπικά πλαστικά και μεταλλικά εξαρτήματα για τους μηχανισμούς ασφαλείας των ζωνών ασφαλείας.
Η Ashimori, μια ιαπωνική εταιρεία κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων, δημιούργησε το εργοστάσιο το 2012, λίγο πριν η Mazda ξεκινήσει την παραγωγή σε ένα κοντινό εργοστάσιο συναρμολόγησης οχημάτων. Οι εγκαταστάσεις αποτελούν μέρος των επενδύσεων ύψους 18 δισ. δολαρίων της ιαπωνικής αυτοκινητοβιομηχανίας στο Μεξικό, τόσο στην τελική συναρμολόγηση οχημάτων όσο και στην κατασκευή εξαρτημάτων. Οι αποφάσεις ελήφθησαν με βάση το χαμηλό εργατικό κόστος και την απρόσκοπτη πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ. Οι εργαζόμενοι στο Ashimori κατασκευάζουν επίσης αερόσακους, σκίαστρα και άλλα εξαρτήματα για τη Honda, τη Mazda και άλλους μεγάλους κατασκευαστές.
Ωστόσο, η απειλή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές στις ΗΠΑ από το Μεξικό και τον Καναδά έχει αφήσει το τεράστιο στοίχημα της ιαπωνικής αυτοκινητοβιομηχανίας στο Μεξικό να μοιάζει πρόσφατα ριψοκίνδυνο. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες και το πλέγμα των προμηθευτών τους προσπαθούν τώρα να βρουν τρόπο να προβούν σε οποιαδήποτε αναγκαία αναδιαμόρφωση των μελλοντικών επενδυτικών σχεδίων ή αναδιαμόρφωση των αλυσίδων εφοδιασμού.
Ο Τραμπ δήλωσε αρχικά στις αρχές Φεβρουαρίου ότι θα επιβάλει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές από τους δύο άμεσους γείτονες των ΗΠΑ. Ενώ στη συνέχεια υπαναχώρησε, λίγες ώρες πριν τεθούν σε ισχύ, ανακοίνωσε μόνο μια αναστολή 30 ημερών, μέχρι τις 4 Μαρτίου. Τέσσερις ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες κατασκευάζουν πλέον 1,3 εκατ. αυτοκίνητα στο Μεξικό ετησίως, περισσότερα από τους παραγωγούς οποιασδήποτε άλλης χώρας.
Οποιοιδήποτε δασμοί επιβληθούν θα επηρεάσουν όχι μόνο τα ολοκληρωμένα οχήματα αλλά και εξαρτήματα όπως τα 110.000 ελαστικά που εισέρχονται καθημερινά από το Μεξικό και τον Καναδά στις ΗΠΑ.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Nissan Makoto Uchida δήλωσε ότι η εταιρεία του πρέπει να είναι προετοιμασμένη σε περίπτωση που επιβληθούν υψηλοί δασμοί.
«Ίσως μπορούμε να μεταφέρουμε την παραγωγή αυτών των μοντέλων αλλού», δήλωσε για την παραγωγή της εταιρείας στο Μεξικό.
Ο Ιαπωνικός Οργανισμός Εξωτερικού Εμπορίου (Jetro) δήλωσε ότι τέσσερις σημαντικές ιαπωνικές επενδύσεις στο Μεξικό έχουν ήδη ανασταλεί λόγω της αβεβαιότητας.
Η Mazda και η Honda έχουν ενωθεί με τη Nissan στην προειδοποίηση ότι θα μπορούσαν να απομακρυνθούν από το Μεξικό. Ο Naohisa Komura, πρόεδρος της Plasess, ενός άλλου ιαπωνικού προμηθευτή εξαρτημάτων αυτοκινήτων, ο οποίος ήρθε στην πολιτεία Guanajuato το 2014, δήλωσε ότι οι επενδυτικές αποφάσεις θα παραμείνουν παγωμένες έως ότου υπάρξει μεγαλύτερη βεβαιότητα.
«Είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς αυτά που λέει ο Τραμπ αλλάζουν συνεχώς», δήλωσε ο Κομούρα. «Χωρίς να γνωρίζουμε απολύτως τίποτα, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα όσον αφορά τις επιχειρηματικές αποφάσεις».
Η Nissan ήταν η πρώτη ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία που εγκαταστάθηκε στο Μεξικό, όταν άρχισε να κατασκευάζει τοπικά αυτοκίνητα για την εγχώρια αγορά τη δεκαετία του 1960.
Η Mazda, η Honda, η Toyota και πολλοί προμηθευτές έφτασαν στη δεκαετία του 2010, αφού το Μεξικό απελευθέρωσε την οικονομία του με την υπογραφή της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής (Nafta) με τις ΗΠΑ και τον Καναδά το 1992. Οι δασμοί στα αυτοκίνητα καταργήθηκαν μέχρι το 2008. Μια επαναδιαπραγματευθείσα Συμφωνία Ηνωμένων Πολιτειών-Μεξικού-Καναδά (USMCA) αντικατέστησε τη Nafta το 2020.
Τα στοιχεία της εθνικής στατιστικής υπηρεσίας του Μεξικού δείχνουν ότι το 82% των οχημάτων που παρήγαγαν οι ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες στο Μεξικό πέρυσι εξήχθησαν.
Η Mireya Solís, εμπειρογνώμονας σε θέματα Ιαπωνίας στη δεξαμενή σκέψης Brookings Institution με έδρα την Ουάσινγκτον, δήλωσε ότι οι προηγούμενες επενδύσεις βασίστηκαν στην υπόθεση ότι οι χώρες θα επιδιώξουν οικονομική ανάπτυξη μέσω του απεριόριστου εμπορίου.
«Μπορούσες να εμπιστευτείς ότι θα μπορούσες να στείλεις αποτελεσματικά εξαρτήματα και να κάνεις διαφορετικές διαδικασίες σε διαφορετικά μέρη», είπε.
Ωστόσο, τα προβλήματα αυξάνονταν ακόμη και πριν από το δασμολογικό άγχος. Η Naoko Uchiyama, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Εξωτερικών Σπουδών του Τόκιο, δήλωσε ότι οι ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες επικεντρώνονταν για πολλά χρόνια στην κατασκευή μικρών αυτοκινήτων για εξαγωγή στις ΗΠΑ, όταν έχαναν μερίδιο αγοράς από τα SUV.
«Μετατοπίστηκαν στην παραγωγή συμπαγών SUV, αλλά οι επιδόσεις τους δεν ήταν τόσο καλές όσο αναμενόταν», δήλωσε ο Uchiyama.
Οι επιφυλακτικοί Ιάπωνες επενδυτές έχουν επίσης να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους ασφαλείας. Το Γκουαναχουάτο έχει το υψηλότερο ποσοστό ανθρωποκτονιών από κάθε άλλη πολιτεία του Μεξικού, ενώ επί του παρόντος υποφέρει από σοβαρή βία λόγω διαφορών μεταξύ ομάδων του οργανωμένου εγκλήματος.
Ωστόσο, προς το παρόν, πολλά στελέχη λένε ότι επιδιώκουν να μεγιστοποιήσουν την αποδοτικότητα των επιχειρήσεών τους, ώστε να αντέξουν τυχόν δασμούς, αντί να σκέφτονται τη μετεγκατάσταση.
Στην ιαπωνική Minebea Mitsumi στο Γκουαναχουάτο, ο διευθυντής του εργοστασίου Luis González δήλωσε ότι παρακολουθούν στενά τις ειδήσεις σχετικά με τους πιθανούς δασμούς του 25%, αλλά ανέφερε ότι δεν έχουν ακόμη μειώσει την παραγωγή.
Η εταιρεία σκεφτόταν μάλιστα να επισπεύσει κάποια παραγωγή, ώστε να διασφαλίσει ότι θα μπορούσε να εξαχθεί πριν από την επιβολή δασμών.
«Πρέπει να συνεχίσετε να εργάζεστε- δεν μπορούμε να περιμένουμε», δήλωσε.
Τα στελέχη και οι αναλυτές αναμένουν ότι η αβεβαιότητα θα παραταθεί, εν μέρει λόγω της επαναδιαπραγμάτευσης της USMCA που αναμένεται τον Ιούλιο του επόμενου έτους.
Ο Takao Nakahata, ανώτερος οικονομολόγος της Jetro. δήλωσε ότι, σε έναν κόσμο δασμών, οι ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες είναι πιθανότερο να επενδύσουν σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένου του Βιετνάμ, παρά στο Μεξικό. Θα μπορούσαν επίσης να ενισχύσουν την παραγωγή στις ΗΠΑ, προέβλεψε.
«Οι ιαπωνικές επενδύσεις στο Μεξικό θα είναι εξαιρετικά αργές μέχρι περίπου τον Ιούλιο του 2026», δήλωσε ο Νακαχάτα.
Ο González δήλωσε ότι η κύρια αλλαγή μέχρι στιγμής ήταν η αύξηση της αβεβαιότητας.
«Αυτή τη στιγμή η πρόθεση είναι να αναζητήσουμε πώς μπορούμε να κάνουμε βελτιώσεις για να μειώσουμε τον αντίκτυπο αυτού του 25%», είπε. «Αλλά είναι ένας μεγάλος αντίκτυπος».
Harry Dempsey, Kana Inagaki και Christine Murray, Financial Times
Επιμέλεια – Απόδοση: Τατιανή Σάγιεχ
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
