Του Δημοσθένη Τρίγγα
Αδιαμφισβήτητα το μεγαλύτερο πολιτικό και όχι μόνο γεγονός του πλανήτη για το 2024 είναι οι αμερικανικές εκλογές, που θα λάβουν χώρα στις 5 Νοεμβρίου. Έτσι, οι αγορές αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον όχι μόνο τη συνεδρίαση της 18ης Σεπτεμβρίου, όπου οι εκτιμήσεις (70% πιθανότητα) κάνουν λόγο για μείωση των επιτοκίων κατά 0,25%, αλλά και αυτήν της 7ης Νοεμβρίου (49% πιθανότητα για μείωση 0,25%), δύο μόλις ημέρες μετά την εκλογική διαδικασία, για το τι θα πράξει η Fed.
Οι εκτιμήσεις της αγοράς κάνουν λόγο για την πρώτη μείωση των επιτοκίων του δολαρίου από τότε που ξεκίνησε ο τελευταίος ανοδικός κύκλος, με τον Ντόναλντ Tραμπ να έχει αναφέρει ότι η μείωση δεν πρέπει να λάβει χώρα πριν από τις εκλογές, με το σκεπτικό ότι η Fed πρέπει να είναι αμερόληπτη και να μην παρεμβαίνει στην οικονομία τόσο κοντά στην ημερομηνία των εκλογών.
Αν νομίζετε ότι η Fed γενικά μένει άπραγη κατά τη διάρκεια του έτους όπου πραγματοποιούνται οι εκλογές, κάνετε λάθος! Στα έτη όπου διεξήχθησαν οι τελευταίες 4 από τις 5 εκλογικές αναμετρήσεις η Fed δεν έμεινε άπραγη, αλλά μετέβαλε τα επιτόκια του δολαρίου, είτε λίγο είτε πολύ, ενώ το 2012, όπου δεν μετέβαλε τα επιτόκια, ξεκίνησε ο τρίτος κύκλος ποσοτικής χαλάρωσης (QE).
Κάποια χρόνια η Fed ήταν πιο ενεργή από άλλα: το 1980 αύξησε τα επιτόκια κατά 1%, στη συνέχεια τα μείωσε κατά 5,5% μεταξύ Φεβρουαρίου και Ιουλίου, όταν η οικονομία έπεσε σε ύφεση, αλλά συνέχισε τις αυξήσεις επιτοκίων για να συνεχίσει να μάχεται τον διψήφιο πληθωρισμό μεταξύ Αυγούστου και Νοεμβρίου.
Το 1984 η Fed αύξησε τα επιτόκια του δολαρίου κατά 2,25% το β’ τρίμηνο, καθώς ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε και η ανεργία μειώθηκε, μόνο για να τα μειώσει κατά 3,5% το τέταρτο τρίμηνο, καθώς ο πληθωρισμός σταθεροποιήθηκε. Το 1988 η Fed ξεκίνησε το έτος με μέτριες μειώσεις επιτοκίων, στη συνέχεια ανέβηκε μέχρι τον Αύγουστο και συνέχισε την πεζοπορία μετά τις εκλογές.
Το 1992 η Fed ολοκλήρωσε τις σταθερές περικοπές που είχε ξεκινήσει κατά την έναρξη της ύφεσης του 1990-1991. Ομοίως, η Fed εφάρμοσε την τελική της περικοπή τον Ιανουάριο του 1996, μετά την ομαλή προσγείωση που ακολούθησε το 1994-1995. Από την άλλη πλευρά, η Fed ολοκλήρωσε τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων τον Μάιο του 2000 που είχε ξεκινήσει το 1999, καθώς οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων αυξήθηκαν και η χρηματιστηριακή αγορά κορυφώθηκε τον Μάρτιο του 2000. Το 2016 η Fed περίμενε μετά τις εκλογές για να αυξήσει μία φορά τον Δεκέμβριο και συνέχισε αυξήσεις επιτοκίων το 2017 και το 2018.
Ωστόσο υπήρξαν περιπτώσεις στις οποίες η Fed ξεκίνησε νέους κύκλους νομισματικής πολιτικής αδιαφορώντας για το αν θα διεξάγονταν εκλογές ή όχι εκείνες τις χρονιές. Έτσι, ξεκίνησε έναν διετή κύκλο αύξησης των επιτοκίων τον Ιούνιο του 2004, αλλά από την πολύ χαμηλή βάση του 1%, όπου τα επιτόκια είχαν σταθεροποιηθεί τον περασμένο χρόνο. Οι σοβαρές υφέσεις το 2008 και το 2020 προκάλεσαν γρήγορες και ουσιαστικές περικοπές.
Ένα πράγμα προκύπτει ξεκάθαρα: η Fed προσαρμοζόταν με βάση τις δυναμικές οικονομικές συνθήκες, ανταποκρινόταν σε σοβαρές υφέσεις ή ακολουθούσε έναν δρόμο που είχε ήδη χαράξει, συνεχίζοντας να επιδιώκει τη διπλή της εντολή (χαμηλή ανεργία και πληθωρισμό), ανεξάρτητα από τις εκλογές.
Καταλήγοντας, μεγάλη σημασία έχει ο λόγος για τον οποίο η Fed θα μειώσει τα επιτόκια του δολαρίου. Πιο συγκεκριμένα, αν ο λόγος είναι μια περισσότερο επεκτατική πολιτική, τότε οι αγορές θα μπορούσαν να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία. Αν όμως η μείωση των επιτοκίων γίνεται με τη Fed να προσπαθεί να αποφύγει μια ύφεση, τότε τα πράγματα δεν αναμένεται να κυλήσουν ομαλά για τις χρηματιστηριακές αγορές, με μια πρώτη εικόνα να έχει λάβει στις αρχές Αυγούστου! Ίδωμεν…
ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ 8.9.2024
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
